အခက္အခဲမ်ားကို ေအာင္ျမင္ေက်ာ္လႊားနည္း (၁)

(Ven. K. Sri. Dhammananda ၏ How To Overcome Your Difficulties စာအုပ္ငယ္ကို ဘာသာျပန္ တင္ျပပါသည္။ 

စိတ္ပူေနပါလား။ စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ ျဖစ္ေနပါသလား။ ဒီလုိဆိုလ်င္ေတာ့ သင့္ရဲ႕ျပႆနာေတြကို အေသအခ်ာ နားလည္လာေအာင္ ဒီစာေစာင္ေလးကို ဖတ္ဖို႔ ဖိတ္ၾကားပါတယ္။ ဒီစာေစာင္ေလးကို သင္ႏွင့္ ပူပန္ ေသာကေရာက္ေနၾကတဲ့ သူေတြကို ရည္ရြယ္တာပါ။

ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းႏွင့္ ပူပန္ေသာက

ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းႏွင့္ ပူပန္ေသာကဟာ ေလာကီေရးရာ အေျခအေနေတြရဲ႕ လြွမ္းမိုးမႈေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚ လာတဲ့ အေတြးစိတ္ေတြမွ ေမြးဖြား ျဖစ္ေပၚလာပါတယ္။ သူတို႔ေတြဟာ ကပ္ၿငိမႈတဏွာႏွင့္ တြယ္တာမႈမွာ ျမစ္ဖ်ားခံပါတယ္။  အမွန္စင္စစ္ကေတာ့ ဘဝဆိုတာ အရာရာ အၿမဲမျပတ္ ေရြ႕လ်ား ေျပာင္းလဲေနတဲ့ ရုပ္ရွင္ကားတစ္ခုလုိပါပဲ။ ဒီေလာကမွာ ဘယ္အရာမွ ခိုင္ၿမဲ တည္ၿငိမ္တာမဟုတ္ပါဘူး။ ငယ္ရြယ္ ႏုပ်ိဳ သန္မာၾကသူေတြက ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္ႏွင့္ ေသၾကရမွာကို ေၾကာက္ရြံ႕ၾကတယ္။ အုိမင္းရင့္ေရာ္ၿပီး ဆင္းရဲဒုကၡ ေရာက္ေနၾကသူေတြက အသက္အရွည္ၾကီးေနၾကရမည့္ေရး ပူပန္ေနၾကတယ္။ ဒီႏွစ္ခုၾကားက လူေတြက တစ္ႏွစ္ပတ္လုံး ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ ေနရဖို႔ မက္မက္ေမာေမာၾကီး ေတာင့္တေနၾကျပန္တယ္။

ေကာင္းတာေလးေတြကို ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ ေမွ်ာ္လင့္ေစာင့္စားရတာေတြက ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ပဲ ၿပီးဆုံးသြားပါတယ္။ မသာယာ မျမတ္ႏိုးဖြယ္ကို ေၾကာက္ေၾကာက္ရြံ႕ရြံ႕ ေစာင့္စား ေမွ်ာ္လင့္ရမႈေတြက ေပ်ာက္ကြယ္သြားႏိုင္ခဲဟန္တူတဲ့ ပူပန္ေသာကေတြကို ဖန္တီးေပးပါတယ္။ ဒီလုိစိတ္ခံစားရမႈေတြဟာ သဘာဝပါပဲ။ ၾကိဳးဆြဲခံရတဲ့ ရုပ္ေသးရုပ္တစ္ရုပ္လုိပါပဲ။ ဘဝရဲ႕ ဒီလိုမ်ိဳး အတက္ အက်ေတြဟာ တကယ္ မရွိတဲ့ အတၱႏွင့္ ကစားေနၾကရတာပါ။ ဒါေပမဲ့ စိတ္ကေတာ့ အဲဒီအတၱရဲ႕ အထြဋ္အထိပ္မွာ ရွိပါတယ္။

ဘာဝနာလို႔ တစ္နည္းတစ္ဖုံ သိၾကတဲ့ စိတ္ေလ့က်င့္မႈဟာ စိတ္ပုိင္းဆိုင္ရာ ထၾကြေသာင္းၾကမ္းမႈကို ယဉ္ေက်းေအာင္ လုပ္ျခင္းရဲ႕ ပထမေျခလွမ္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶရွင္ေတာ္ျမတ္က

“ခ်စ္ခင္ တြယ္တာျခင္းေၾကာင့္ ေသာကေရာက္ရ၏၊

ေသာကေၾကာင့္ ေၾကာက္ရြံ႕မႈ ျဖစ္ရ၏၊

ခ်စ္ခင္ တြယ္တာမႈ လုံးဝ  ကင္းေသာသူအတြက္ ေသာကကင္းကြာ၊

ေၾကာက္ရြံ႕မႈလည္း အလြန္ပင္ နည္းလာရေပေတာ့၏” လို႔ ရွင္းလင္း ေဟာၾကားေတာ္မူထားပါတယ္။

 မည္သည့္ပုံစံႏွင့္ပဲ ခင္မင္ တြယ္တာ သံေယာဇဉ္ျဖစ္ျဖစ္ ေသာကႏွင့္ အဆုံးသတ္ရပါလိမ့္မယ္။ မ်က္ရည္စေတြက ဘဝရဲ႕ မတည္ၿမဲျခင္းသေဘာကို အဆုံးသတ္မေပးႏိုင္သလုိ အခ်ိန္ဆြဲၿပီး ႏႈတ္ဆက္ေန တာကလဲ အဆုံးသတ္ မေပးႏိုင္ပါဘူး။ အရာခပ္သိမ္းဟာ မၿမဲပါဘူး။

အသက္ၾကီးသူေတြပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ငယ္ရြယ္ၾကသူေတြပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ဒီဘဝမွာ ဒုကၡခံစားၾကရတာပါပဲ။ မည္သူမွ် ခြ်င္းခ်က္ မရရွာၾကပါဘူး။ ဆယ္ေက်ာ္သက္ အမ်ားစုဟာ ပိုမုိၾကီးမားတဲ့ ဆင္းရဲဒုကၡကို ခံစားၾကရ ပါတယ္။ ဖားလဲ မဟုတ္ ဖားေလာင္းလဲ မဟုတ္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ဆယ္ေက်ာ္သက္ေတြဟာ ဆန္႔က်င္ဘက္ လိင္ရွိသူေတြႏွင့္ တည္ၿငိမ္တဲ့ ဆက္ဆံေရး တည္ေဆာက္ ခံစားၾကတာကေတာ့ ခံထိုက္ပါတယ္။ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အာရုံေတြအျဖစ္ ရႈျမင္ခံရတာကို ဂုဏ္ယူေနၾကတဲ့ ဆန္႔က်င္ဖက္ လိင္ရွိသူေတြကို အထင္ၾကီး စြဲမက္ေစဖို႔ ၾကိဳးစားၾကရာမွာ သူတို႔ေတြရဲ႕ ဆဲြေဆာင္ႏိုင္မႈကို ၾကိဳးစားပမ္းစားကို ျပစားၾက ၾကြားလုံးထုပ္ၾကပါတယ္။ ေယာက်္ားေရာ မိန္းမပါ တကယ္ကို သူတို႔မဟုတ္တဲ့ အတိုင္း ျပဳမူေနထိုင္ဖို႕ ၾကိဳးစားၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔ ေတြးတာ ေခၚတာၾကေတာ့ အရြယ္ ေရာက္ၿပီးသူတို႔လိုမ်ိဳး ၾကိဳးစားၾကတယ္။ သဘာဝအတိုင္း ျပဳမူ ေနထိုင္မယ္ဆိုရင္ သူတို႔ေတြကို ဟားၾကမွာကို ေၾကာက္ရြံ႕ၾကတယ္။ ဒီ အျပဳအမူမ်ိဳးဟာ အျမတ္ထုပ္ခံရမဲ့ အလားအလာ ရွိပါတယ္။ အပယ္ခ်ခံရမွာ ေၾကာက္ရြံ႕ၾကသလို အတၱမာနေတြ သိမ္ငယ္မွာကိုလည္း ပူပန္ၾကျပန္ပါတယ္။ တစ္ဖက္သတ္အခ်စ္ဟာ ဆယ္ေက်ာ္သက္ အမ်ားအျပားတို႔ရဲ႕ အသဲေတြကို မၾကာခဏ ခြဲပစ္ပါလိမ့္မယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ သူတို႔ေတြဟာ သူတို႔ကို သူတို႔ အရူးလုပ္မိၾကၿပီလို႔ ခံစားၾကလို႔ပါ။ အခ်ိဳ႕ဆို ကိုယ့္ကိုယ္ကို သတ္ေသမိသည္ အထိကို ျဖစ္ေစပါတယ္။ သို႔ျဖစ္ရလင့္ကစား ဘဝကို ယထာဘူတက်က် (အရွိ အရွိအတုိင္း၊ အမွန္အမွန္အတိုင္း) ျမင္တတ္လွ်င္ကား ဒီလိုမ်ိဳး ဝမ္းနည္းဖြယ္ရာၾကီးကို ေရွင္ရွားႏိုင္ပါသတယ္။ မွန္မွန္ကန္ကန္ ၾကီးထြား ရင့္က်က္ဖို႔ ဗုဒၶရဲ႕ ဘဝကို ခ်ဉ္းကပ္ပုံ ခ်ဉ္းကပ္နည္းကို လူငယ္တို႔ကို သင္ေပးရပါမယ္။ 

“ဘယ္မွာပဲ ေၾကာက္ရြံ႕မႈ ျဖစ္ျဖစ္၊ ေၾကာက္ရြံ႕မႈ ဆိုတာ လူမိုက္မွာသာ ျဖစ္တာပါ၊ ပညာရွိမွာ မျဖစ္ပါဘူး” လို႔ ဗုဒၶက မိန္႔ၾကားေတာ္မူထားပါတယ္။

ေၾကာက္ရြံ႕မႈဆိုတာ စိတ္အေျခအေန တစ္ရပ္ထက္ မပိုပါဘူး။ မိမိရဲ႕ စိတ္ဟာ ထိန္းခ်ဳပ္လုိ႔၊ ဦးတည္ရာ ေျပာင္းေပးလုိ႔ ရတဲ့ အရာမ်ိဳးပါ။ အျပဳသေဘာမေဆာင္တဲ့ အေတြးစိတ္ဟာ ေၾကာက္ရြံ႕မႈကို ျဖစ္ေစပါတယ္။ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ အေတြးစိတ္ကေတာ့ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြႏွင့္ စံႏႈန္းေတြကို အေကာင္ထည္ေပၚ ၿပီးေျမာက္ေစပါတယ္။ ေရြးခ်ယ္မႈကေတာ့ ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ တာဝန္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ လူသားတုိင္းဟာ မိမိစိတ္ကို မိမိ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္စည္းဖို႔ စြမ္းရည္ရွိပါတယ္။ သဘာဝတရားက လူသားကို တစ္စုံတစ္ခုအေပၚမွာ ၿပီးၿပည့္စုံတဲ့ အခြင့္အာဏာ အပ္ႏွင္းထားပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ အေတြး စိတ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လူသားတစ္ဦး ဖန္တီးတဲ့ အရာတိုင္းဟာ အေတြးကပဲ စပါတယ္။ ေၾကာက္ရြံ႕မႈကို ေအာင္ႏိုင္ဖို႔ နည္းလမ္းကို ပိုမို နားလည္ေအာင္ ကူညီမဲ့ ေသာ့ခ်က္က ဒီမွာပါ။

တစ္ခါက ထင္ရွား ေက်ာ္ၾကားတဲ့ ၿဗိတိသွ် ခႏၶာေဗဒပညာရွင္ တစ္ဦးကို ေက်ာင္သား တစ္ေယာက္က ေၾကာက္ရြံ႕မႈကို ကုသဖို႔ အေကာင္းဆုံး ကုထုံးက ဘာပါလဲ လို႔ ေမးပါတယ္။ ပညာရွင္ၾကီး ျပန္ေျဖတာက “တစ္ဦး တစ္ေယာက္ အတြက္ တစ္စုံတစ္ခုကို ၾကိဳးစားၿပီး လုပ္ေပးပါ” တဲ့။

အေျဖေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားဟာ အေတာ္ေလးကို အံအားသင့္သြားၿပီး ထပ္ရွင္းပါဦးဗ်ာ လို႔ ေတာင္ပန္ ပါတယ္။ အဲဒီအခါမွာ သူ႔ဆရာက “တစ္ခ်ိန္တည္းမွာ မင္းဟာ ဆန္႔က်င္ဖက္ (အေတြး)စိတ္ ႏွစ္ခုကို မင္းစိတ္ထဲမွာ ထားလုိ႔ မရပါဘူး” လုိ႔ ေျပာလိုပါတယ္။ အေတြးတစ္ခုက အျခားအေတြးတစ္ခု အၿမဲပဲ ေမာင္းထုတ္ပါလိမ့္မယ္။ ဥပမာ -  သင့္ရဲ႕ စိတ္ကို အျခားတစ္ေယာက္ကို ကူညီဖို႔ တစ္ကိုယ္ေကာင္းဆန္မႈ ကင္းတဲ့ ဆႏၵႏွင့္ လုံးဝ ျဖည့္ဆည္းထား သိမ္းပိုက္ထားတယ္ ဆုိရင္ မင္းဟာ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ ေၾကာက္ရြံ႕မႈကို လက္ခံထားလုိ႔ မရပါဘူး။

“စိုးရိမ္ပူပန္မႈက ေသြးသားေတြကို အရြယ္မတိုင္မီ ခန္းေျခာက္ေစပါတယ္။” ေၾကာက္ရြံ႕မႈႏွင့္ ေသာက အသင့္အတင့္ကေတာ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ထိမ္းသိမ္းထားျခင္းဆိုတဲ့ သဘာဝ ဗီဇပါ။ ဒါေပမဲ့ အျမဲမျပတ္ ေၾကာင္းက်ိဳး မဆီေလွ်ာ္တဲ့ ေၾကာက္ရြံ႕မႈႏွင့္ ကာလတာရွည္ ပူပန္မႈကေတာ့ လူသားရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ အၾကင္နာ ကင္းတဲ့ ရန္သူေတြျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါေတြက ခႏၶာကိုယ္ဆိုင္ရာ ပံုမွန္ လည္ပတ္မႈကို ေဖာက္ေဖာက္ ျပန္ျပန္ ျဖစ္ေစပါတယ္။

(ဆက္ပါဦးမည္)

ဘုန္ဉာဏ္