အခက္အခဲမ်ားကို ေအာင္ျမင္ေက်ာ္လႊားနည္း (၄)

ေကာင္းမြန္တဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္

သင့္ကို ရည္ရြယ္သည့္ အခံရခက္သည့္ ျပက္လုံးမ်ားႏွင့္ မွတ္ခ်က္မ်ားကို ဟာသေကာင္းေလး မ်ားျဖင့္ လမ္းေၾကာင္းလႊဲေပးသင့္သည္။ ဒီလို လမ္းလႊဲေပးတတ္ျခင္းက လူတိုင္း၏ မလိုမုန္းထားစိတ္ကို ေရွာင္ရွားဖို႔ရာ နည္းလမ္းတစ္ရပ္ ျဖစ္ပါသည္။ ကစားေနစဥ္ ေခါင္းေအးေအး မထားႏိုင္ေတာ့ဘူး ဆုိပါက သင့္ကိုပင္ ထိတ္ထိတ္ျပာျပာ ျဖစ္ေစပါလိမ့္မည္။ ႏိုင္ရမည့္ပြဲကို သင္ လက္လႊတ္လိုက္ရပါလိမ့္မယ္။ ဒါက ပြဲၾကည့္ေနသူမ်ားကိုပင္ ပြဲ၏ အရသာကို ဖ်က္ဆီးပစ္လိုက္ပါလိမ့္မယ္။

ဤေလာကရွိ လူတိုင္းကို သင္ေတြးသလို ေတြးေအာင္လုပ္ဖို႔ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒီလိုလုပ္ဖို႔ ဆိုတာ ေတြးေတာင္ မေတြးသင့္တဲ့ အရာပါ။ လူတိုင္းသာ သင္ေတြးသလို ေတြးၾကမယ္ဆိုရင္ ကမၻာၾကီးဟာ မၾကာခင္ပဲ ၾကံစည္ ေတြးေခၚမႈေတြ ကုန္ဆုံးကုန္ေတာ့မွာေပါ့။

လူတစ္ေယာက္ မွားယြင္းေနရင္ ျပင္ေပးဖို႔ရာ နည္းလမ္းေတြ အမ်ားၾကီး ရွိပါတယ္။ ေဝဖန္ျခင္း၊ အျပစ္တင္ျခင္းႏွင့္ အမ်ားေရွ႕မွာ ၾကိမ္းေမာင္းျခင္းအားျဖင့္ သူ႔ကို ျပဳျပင္ေပးရာ မေရာက္ပဲ အရွက္ခြဲေနရာ ေရာက္ပါလိမ့္မယ္။ ပစ္တင္ ေဝဖန္ျခင္းအားျဖင့္ ေသခ်ာတာ တစ္ခုကေတာ့ ရန္သူမ်ားေအာင္ လုပ္ျခင္းပါပဲ။ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ အတြက္ စိုးရိမ္ပူပန္မႈကို ၾကင္နာ ေႏြးေထြးတဲ့ စကားလုံးေလးေတြႏွင့္ သင္က ျပသႏိုင္ရင္ တစ္ေန႔ေန႔မွာ အဲဒီအတြက္ သင့္ကို သူ ေက်းဇူးတင္ပါလိမ့္မယ္။

ဘယ္ကိစၥရပ္ေပၚမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ သင့္ရဲ႕ အျမင္ကို ထုပ္ေဖာ္ ေျပာဆိုရတဲ့ အခါတုိင္း ၾကမ္းတမ္းတဲ့ စကာားလုံေတြ ဒါမွမဟုတ္ ႏွစ္လို သာယာဖြယ္ မရွိတဲ့ စကားလုံးေတြကို ဘယ္ေသာအခါမွ မသုံးပါေလႏွင့္။ လူမႈဆက္ဆံေရး ပရိယာယ္၊ ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႕ျခင္းႏွင့္ ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႔ျခင္းတို႔ဟာ မည္သူ႔ကိုမွ မနာက်င္ေစ တဲ့အျပင္ တကယ္ေတာ့ အဲဒါေတြဟာ ထိထိေရာက္ေရာက္ ဆက္သြယ္ႏိုင္ေရး တံခါးေပါက္မ်ားစြာကို ဖြင့္ေပးပါလိမ့္မယ္။

သင့္ရဲ႕ အျပစ္ အနာအဆာေတြကို ေထာက္ျပလာတဲ့အခါ ခုခံကာကြယ္ခ်င္တဲ့ စိတ္ေတြ မျဖစ္ပါေစႏွင့္။ သင့္ရဲ႕ အျပစ္ အနာအဆာေတြဟာ ျပည့္ဝလာေအာင္ ေလ့လာဖို႔ လမ္းညႊန္ဆိုင္းပို႔စ္ေတြပါပဲ။ စိတ္ဆိုးတတ္တယ္ ဆိုတာက ခ်ိဳ႕ယြင္းအားနည္းခ်က္ကို ဖုံးကြယ္ထားတဲ့ ခပ္ညံ့ညံ့ အမူအက်င့္ တစ္ခုပါ။ လူတစ္ေယာက္ စိတ္တိုတဲ့ အခါ မေျပာပဲထားရင္ ပိုေကာင္းတဲ့ အရာေတြ တစ္သီၾကီးကို မစဥ္းမစား ေျပာခ်လိုက္မိပါေတာ့မယ္။ သူငယ္ခ်င္းေဟာင္းကို ဘယ္ေလာက္ထိ စိတ္ဆိုးပါေစ၊ သူ႔ရဲ႕ ပုဂၢလိက လွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္ကို ဘယ္ေတာ့မွ ဖြင့္မခ်ေလႏွင့္။ အဲဒီလို ဖြင့္ခ်လိုက္ျခင္းျဖင့္ သင္ဟာ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုသာ သိကၡာက်ေစပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီလို ဖြင့္ခ်ၿပီးတဲ့ ေနာက္ေတာ့ သူမ်ားေတြက သင့္ကို မိတ္ေတြစစ္လို႔ ဘယ္ေတာ့မွ လက္ခံေတာ့မွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ သင့္ မိတ္ေဆြေဟာင္း အေပၚမွာ သင္ ျပဳမူသလို သူတို႔အေပၚလဲ အလားတူ ျပဳမူမွာပဲလို႔ ေတြးၾကပါလိမ့္မယ္။ သင့္ကို ဘယ္သူကမွ ယုံၾကည္မွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။

ျပစ္တင္ေဝဖန္တာကို ခံႏိုင္တဲ့ သတၱိ ရွိစမ္းပါ

အခ်ိဳဆိုတာက နာမက်န္းမႈကို ျဖစ္ေစတတ္ၿပီး ခါးသက္မႈဆိုတာက (အနာေရာဂါကို) ေပ်ာက္ကင္းေစတတ္ပါတယ္။ ခ်ီးမြမ္းမႈ ဆိုတာက နာမက်န္းမႈကို ျဖစ္ေစတတ္တဲ့ လြန္ကဲတဲ့ အခ်ိဳမ်ိဳးပါ။ ေဝဖန္မႈဆိုတာကေတာ့ ေရာဂါကို ေပ်ာက္ကင္းေစတတ္တဲ့ ခါးတဲ့ ေဆးလုံးေလး တစ္လုံးလိုပါပဲ။ ျပစ္တင္ေဝဖန္မႈကို မေၾကာက္ရြံ႕ပဲ ၾကိဳဆိုတတ္တဲ့ သတၱိ ကြ်န္ေတာ္တို႔မွာ ရွိကို ရွိရမယ္ေလ။

“သူမ်ားေတြမွာ ေတြ႔ရတဲ့ အက်ည္းတန္ အရုပ္ဆိုးမႈဆိုတာ ကြ်ႏု္ပ္တို႔ ကိုယ္တိုင္ရဲ႕ သေဘာ သဘာဝရဲ႕ ေရာင္ျပန္ဟပ္မႈ တစ္ခုပါပဲ။”

လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ ဘဝ၊ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ သူရဲ႕ ကမၻာဆိုတာ သူကိုယ္တိုင္ရဲ႕ အေတြးအေခၚႏွင့္ ယုံၾကည္ခ်က္ရဲ႕ ေရာင္ျပန္ဟပ္မႈေတြပါ။ လူေတြအားလုံးဟာ မွန္ေတြခ်ည္းပါပဲ။ အဲဒီမွန္ေတြဟာ သူတို႔ေတြ ရဲ႕ ကိုယ္ဆင္းရဲမႈ စိတ္ဆင္းရဲမႈေတြ အပါအဝင္ သူတို႔ကုိယ္တိုင္ရဲ႕ သေဘာသဘာဝေတြကို ထင္ဟပ္ျပေန ပါတယ္။

 (ဆက္ပါဦးမည္)

ဗုဒၶဘာသာမွာ ထင္ဟပ္ ေဖာ္ျပထားတဲ့ စၾကာဝဠာ ကမၻာေလာက (၂)

ကပ္ (ကမၻာ)ႏွင့္ ပတ္သက္လို႔ သိခ်င္တာႏွင့္ သုတၱန္ေတြကို လိုက္ဖတ္ၾကည့္ေတာ့ အထိုက္အေလွ်ာက္ေတာ့ ေတြ႔ရပါတယ္။ အထိုက္အေလွ်ာက္ပဲ ေတြ႔ရတယ္ ဆိုတာကလည္း ေရွ႕မွာ ေရးခဲ့သလို “ဗုဒၶတရားေတာ္ေတြဟာ စၾကာဝဠာအေၾကာင္း အေသးစိတ္ ထုတ္ေဖာ္ထားတဲ့ ဘာသာရပ္ မဟုတ္” လို႔ပါပဲ။ ေတြ႔ရသမွ် သုတ္ေတာ္ေတြထဲကမွ အခ်ိဳ႕ကို ေဖာ္ျပပါ့မယ္။

ကပ္ (ကမၻာ)ကို အဂၤုတၱရပါဠိေတာ္၊ဣၿႏၵိယဝဂ္မွာ ပါတဲ့ ကပၸသုတၱန္မွာ ေလးမ်ိဳး ခြဲျခား ေဖာ္ျပပါတယ္။ အဲဒီ ေလးမ်ိဳးဆိုတာက -

(၁) ကမၻာပ်က္ဆဲ သံဝ႗ကပ္ (the enveloping epoch)

(၂) ပ်က္ၿပီးကမၻာအတိုင္း တည္ရွိေနေသာ သံဝဋၬ႒ာယီကပ္ (the enveloped epoch)

(၃) ကမၻာတည္ေထာင္ဆဲ ျဖစ္ေပၚဆဲ ဝိဝဋၬကပ္ (the developing epoch)

(၄) ျဖစ္ေပၚၿပီး ကမၻာ၏ (ျဖစ္ေပၚၿပီအတိုင္း) တည္ဆဲ ဝိဝဋၬ႒ာယီကပ္ (the developed epoch) တို႔ျဖစ္ပါတယ္။ 

အဲဒီ ကပ္ကမၻာ တစ္ခုစီ တစ္ခုစီကို ႏွစ္ဘယ္ေလာက္၊ ႏွစ္ေပါင္း ဘယ္ႏွစ္ရာ၊ ဘယ္ႏွစ္ေထာင္၊ ဘယ္ႏွစ္သိန္း ၾကာၿပီလို႔ ေရတြက္ဖို႔ ခက္ပါတယ္။ ေရတြက္လို႔ မရပါဘူး။ ကမၻာၾကီးရဲ႕ အသေခ်ၤဆိုတာ ဒီေလးမ်ိဳးပဲ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီလို အသေခ်ၤယ် ျဖစ္ပုံကို ပုံေဆာင္ၿပီး ေဟာျပထာားတာ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေရတြက္လို႔ မရေလာက္ေအာင္ ၾကာတယ္ (အသေခ်ၤ သေဘာ)ဆိုရင္ နားလည္ၿပီမို႔ ဒီမွာေတာ့ မေရးေတာ့ပါဘူး။

ဒီဃနိကာယ္လာ ျဗဟၼဇာလသုတ္ေတာ္မွာ အခ်ိန္ အလြန္ၾကာျမင့္ေသာအခါ တစ္ခါတစ္ရံ ဒီေလာကၾကီးဟာ ပ်က္တတ္ေၾကာင္းႏွင့္ တစ္ခါတစ္ရံ ျဖစ္တည္လာတတ္ေၾကာင္း ေဟာၾကားေတာ္မူခ်က္ ပါရွိတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။  အဂၤညသုတ္ေတာ္မွာလည္း အလားတူ ေဖာ္ျပခ်က္ ပါရွိလာျပန္တာပါပဲ။

ဒီသုတ္ေတာ္ေတြကို ဖတ္ၾကည့္လိုက္ရင္ ကမၻာၾကီးဟာ အခ်ိန္တန္ရင္ သူ႔သေဘာႏွင့္သူ ျဖစ္ေပၚ၊ ျဖစ္ေပၚတဲ့အတိုင္း ဆက္တည္တံ့ေနတယ္။ ျဖစ္ေပၚၿပီးတဲ့ အတိုင္း ဆက္တည္ေနၿပီးေနတယ္ဆိုတာ တေျဖးေျဖး ျဖစ္ေပၚ ေျပာင္းလဲလာတယ္လို႔ ဆိုရမွာပါပဲ။ ထို႔အတူပါပဲ။ ျဖစ္ေပၚတာ၊ ျဖစ္ေပၚၿပီးအတိုင္း တည္တာ ရွိေလေတာ့ ပ်က္ရတတ္တဲ့ သေဘာကလဲ ရွိျပန္တာပါပဲ။ ပ်က္သြားၿပီးေတာ့လဲ အသစ္ အသစ္ ျပန္မျဖစ္ခင္ အပ်က္အတိုင္း ရွိေနရတဲ့ အခ်ိန္ဆိုတာ ရွိျပန္တာပါပဲ။

ဗုဒၶဘာသာမွာေတာ့ မည္သည့္ ဖန္ဆင္ရွင္ကိုမွ် လက္မခံေတာ့ ဒါေတြကို သဘာဝ ဓမၼနိယာမလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီ ျဖစ္၊ တည္၊ ပ်က္ဓာတ္သေဘာဟာ a firm condition of existence (ဓမၼ႒ိတ)၊ a necessary condition of existence (ဓမၼနိယာမ) ျဖစ္ပါတယ္။ မည္သည့္ အခ်ိန္ အခါမ်ိဳး၊ မည္သည့္ အေျခအေနမ်ိဳးမွာမဆို ဒီကပ္ေလးမ်ိးထဲက တစ္ခုခုက ျဖစ္ေန (သို႔မဟုတ္) ပ်က္ေနတတ္ပါတယ္။ 

ဒါကိုၾကည့္ရင္ ဗုဒၶဝါဒရဲ႕ အေရးအၾကီးဆုံး အယူအဆျဖစ္တဲ့ “အရာအားလုံးဟာ မၿမဲမႈ (အနိစၥ)၊ မၿမဲတဲ့အတြက္ ဆင္းရဲမႈ (ဒုကၡ)၊ အစိုးမရမႈ (အနတၱ) သေဘာကို အထင္အရွား ေတြ႔ရသလို ေဟာၾကားခ်က္ေတြဟာ တစ္ခုႏွင့္ တစ္ခု ကိုက္ညီမႈ ရွိေနတာလည္း ေတြ႔ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတြဟာ သဘာဝနိယာမေတြပဲ။ ဘယ္သူ႔ေၾကာင့္မွ် မဟုတ္၊ ဘယ္သူ႔ဖန္ဆင္းခ်က္မွ်လဲ မဟုတ္ပါဘူး။ သူ႔သေဘာႏွင့္ သူ ျဖစ္ေန ပ်က္ေနတာေတြပါ။ ဗုဒၶရွင္ေတာ္ျမတ္က - 

“ရဟန္းတို႔ ဘုရားရွင္တို႔ ေလာကမွာ ပြင့္သည္ျဖစ္ေစ၊ မပြင့္သည္ျဖစ္ေစ၊ ထို (အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱ) ဓာတ္သည္ သေဘာအားျဖင့္ တည္သည္၏ အျဖစ္၊ သေဘာအားျဖင့္ ၿမဲသည္၏ အျဖစ္သည္ တည္ရွိေနမည္သာ။ အရာအားလုံးသည္ မတည္ၿမဲ၊ ဆင္းရဲ၏၊ အလုိသို႔ မလိုက္ကုန္” လို႔ အဂၤုတၱရနိကာယ္၊ တိကနိပါတ၊ ဥပၸါဒါသုတ္မွာ ေဟာၾကားေတာ္မူထားပါတယ္။

(ဆက္ပါဦးမည္)

ဘုန္းဉာဏ္