ေအာင္ဆန္း သို႔မဟုတ္ အရိုင္း

ဒဂုန္တာရာ၏ "ေအာင္ဆန္း သို႔မဟုတ္ အရုိင္း" ေဆာင္းပါးႏွင့္ ပတ္သက္လို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္က "တာရာက ငါ့ကို အရိုင္းတဲ့ကြာ" လို႔ ၿငီးျငဴးရွာေၾကာင္း စာအုပ္တစ္အုပ္ထဲတြင္ ဖတ္ဖူးသည္။ ဖတ္ဖူးခဲ့တဲ့ စာအုပ္ႏွင့္ စာေရးသူကို မွတ္မိေနသလို ရွိေနေပမဲ့ ေသခ်ာေအာင္ ျပန္ၾကည့္ဖို႔ စာအုပ္မရွိလို႔ ဒီမွာေတာ့ မညႊန္းလိုက္ေတာ့ပါဘူး။ ထားပါေတာ့။ လူလားေျမာက္ ကတည္းက ျမန္မာျပည္ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ အခ်ိန္ျပည့္ စဥ္းစားေနခဲ့ၿပီး အလုပ္ေတြလုပ္ခဲ့တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္၊ မႈန္ျပျပ အတိတ္တစ္ခ်ိန္ကသာဆို ဒ႑ာရီလား တကယ္လားလို႔ ဒုတ္ကိုင္ၿပီး အျငင္းပြား ၾကရေအာင္ကို စိတ္ဓာတ္ေရာ လုပ္ရပ္ပါ ေတာ္ခဲ့တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္၊ အဲဒီဗိုလ္ခ်ဳပ္ရဲ႕ အေၾကာင္းဆိုေတာ့ ဖတ္ခ်င္ ေနခဲ့တာပါ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရဲ႕ ၿငီးျငဴသံလိုလို ဘာလိုလို စကားသံေလးကို အကဲခတ္ၾကည့္ရင္ ဆရာ တာရာရဲ႕ ေဆာင္းပါးဟာ မရွိတာေတြကို အရွိ၊ မေကာင္းတာေတြကို အေကာင္းဖန္တီးထားတဲ့ ေခတ္သစ္ ဘုန္းေတာ္ဘြဲ႕မဟုတ္္တာ ေသခ်ာတယ္လို႔ေတာ့ အကဲခတ္မိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လဲ ဖတ္ခ်င္ခဲ့တဲ့ ဆႏၵဟာ မေပ်ာက္ မပ်က္တည္ရွိေနခဲ့တာပါ။ ဒါေပမဲ့ မၾကံဳေတာ့မဖတ္ခဲ့ရပါဘူး။ 

အခုေတာ့ ၾကဳံလာပါၿပီ။ စကၤာပူကို အလည္လာတုန္း သူငယ္ခ်င္းရဲ႕ ေနရာေလးမွာ ဂ်ာနယ္ေလး တစ္ေစာင္ ကို ေတြ႕လို႔ လွန္ေလွာၾကည့္မိေတာ့ အမွတ္မထင္ ဒီေဆာင္းပါးကို ေတြ႔လိုက္ရတာပါ။ ခ်က္ခ်င္းပဲ ေကာက္ ဖတ္ လုိက္မိေတာ့ အရမ္းကို သေဘာက်သြားပါတယ္။ သေဘာက်ရျခင္းရဲ႕ အေၾကာင္းကေတာ့ အရွိကို အရွိအတိုင္း ေရးထားလို႔ပါလို႔ပဲ တိုတိုေျပာပါရေစ။ ကိုယ္ဖတ္ရရုံနဲ႔ မၿပီးေသးပါဘူး။ ကိုယ္လိုပဲ ဖတ္ခ်င္ေပမဲ့ မေတြ႔လို႔ မဖတ္ရေသးသူေတြကို ဖတ္ႏိုင္ၾကေစခ်င္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ့္ဘေလာ့ဂ္ေလးေပၚ တင္ဦးမွပဲလို႔ အေတြးေပါက္တာႏွင့္ ခ်က္ခ်င္းပဲ ေကာက္ကာငင္ကာ ကူးထားလုိက္ပါတယ္။  

ဒီေဆာင္းပါးဟာ ဘယ္မဂၢဇင္းမွာ ဘယ္လ ဘယ္ႏွစ္က ပါတယ္ စတဲ့ မူလ ပုံႏွိပ္မွတ္တမ္း အျပည့္အစုံ ေဖာ္ျပေပးခ်င္ေပမဲ့ အခုေတာ့ မေပးႏိုင္ေသးပါဘူး။ ဒါကိုေတာ့ နားလည္ေပးပါလို႔ ေမတၱာရပ္ခံပါရေစ။ ေနာင္မွာ အေၾကာင္းသင့္ရင္ေတာ့ ထပ္ျဖည့္ေပးပါ့မယ္။ အခု ဒီမွာတင္ထားဖို႔ ကူးယူခဲ့တဲ့ စာေစာင္ကိုေတာ့ ေဆာင္းပါးအဆုံးမွာ ရည္ညႊန္းအျဖစ္ ျပည့္ျပည့္စုံစုံ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ 

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟာ ဆရာ ေအာင္သင္းစာကား ငွါးေျပာရရင္ မစားပဲနဲ႔ စြန္႕သြားတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ၾကီးပါ။ တိုင္းျပည္အတြက္ ေနာက္ဆုံး မိနစ္ အထိ အလုပ္လုပ္သြားခဲ့သူ ပုဂၢိဳလ္ၾကီးပါ။ ဒါေၾကာင့္မို႔ တစ္ျပည္လုံးနီးပါးက ၾကည္ညုိုေလးစားၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူ႔မွာလဲ လူမႈေရး ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ ေလးေတြရွိပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ အဲဒီ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္မ်ားကိုလည္း ေဆာင္းပါးရွင္က ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ေဖာ္ျပထား လိုက္တာမွ ဖတ္ရင္းေတာင္ ဆရားၾကီး တာရာ ေျပာရက္လိုက္တာကြာ လို႔ပင္ ေျပာမိေသးပါတယ္။ သူငယ္ခ်င္းကို ဖတ္ျပမိေတာ့ "ဟာ သူေရးတာကလဲ တယ္ၾကမ္းပါလား" ဟု ဆိုျပန္ပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီး တစ္ဦးကေတာ့ ဒီေလာက္ အခ်ိဳးအစားက်တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ မ်က္ႏွာကိုမ်ား စာေရးဆရာက ရုပ္ဆိုးတယ္လို႔ ေျပာသလားလို႕ ေမးခြန္းထုတ္ျပန္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ စာမူရွင္ ဆရာၾကီး တာရာ ေရးထားသလို " . . . စိတ္ကူးယဉ္ယဉ္ျဖင့္သာ ေအာင္ဆန္းကို ရုပ္ေျဖာင့္ ေစခ်င္၊ စကားေျပာ ေကာင္းေစခ်င္ေန၏။ ထို႔ေၾကာင့္ စိတ္ထဲက မေက်နပ္" ဆိုသကဲ့သို႔ပင္ ကိုယ္တန္ဖိုးထား ေလးစားသည့္ အမ်ိဳးသား ေခါင္းေဆာင္ၾကီး ျဖစ္ရကား အရာရာ ေကာင္းမြန္ျပည့္ဝေစလိုသည့္ ဆႏၵမ်ားမွ ေပါက္ဖြားလာတဲ့ စကားမ်ားျဖစ္တာကေတာ့ ေသခ်ာပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္ေနၾကတာကိုက လူပင္ေသေသာ္လည္း သူ႕ဂုဏ္သိကၡာမ်ားကား မေသသည့္ သက္ေသတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္ရျခင္းရဲ႕ အေၾကာင္းကလဲ လူထုႏွင့္ တစ္သားတည္း ေနခဲ့တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ 'တစ္ခုေတာ့ ထင္သည္။ သူသည္ လူထုထဲမွသူတစ္ဦး ျဖစ္၍ လူထုႏွင့္ ဆက္စပ္ေန၍ လူထုေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္လာသည္။ ျဖစ္လိမ့္မည္' ဆိုတဲ့ ဆရာ တာရာရဲ႕ ေဆာင္းပါးပါ ေကာက္ခ်က္အတုိင္းပါပဲ။ လူထုရဲ႕ ဘဝ လူထုရဲ႕ လုိအပ္ခ်က္ကို ၾကည့္ရွဳ ျဖည့္ဆည္းေပးတဲ့ သူကို လူအမ်ား ေလးစား ခ်စ္ခင္ၾကသလုိ တစ္ဦးတစ္ေယာက္၊ တစ္ဖြဲ႔၊ တစ္စု အတြက္သာ လုပ္ေဆာင္သူမ်ားဟာလဲ အမ်ားရဲ႕ ခ်စ္ျမတ္ႏိုးျခင္း ခံရမည္ မဟုတ္သည္မွာ တကယ့္ အမွန္တရားပင္ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလို လူအတြက္ေတာ့ ကမၻာေက်ာ္ ေဟာေျပာသမားေကာင္းေတြႏွင့္ အာေပါက္ေအာင္ သူေကာင္းေၾကာင္း ေျပာခိုင္းေပမဲ့ လူထုရဲ႕ လက္ေတြ႔ဘဝႏွင့္ တစ္ထပ္တည္း မက်တာေၾကာင့္ "အေျပာက ဝတိန္ဘုံ၊ မေနာက ကလိန္ၿခံဳ" လို႔ သတ္မွတ္ခံရမွာပါ။ ညံ့ဖ်င္းလွတဲ့ သူ႔စိတ္ဓာတ္ကို သိေနၾကလို႔ ဘယ္သူကမွ ေမတၱာသက္ဝင္လာမွာ မဟုတ္တာေတာ့ အေသအခ်ာပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္မို႕ ဆရာ တာရာရဲ႕ ဒီေကာက္ခ်က္ဟာ ဒီမွာ ပို႔စ္ တင္ထား ျခင္းျခင္းရဲ႕ အေၾကာင္း တစ္ရပ္ပါပဲလို႔ ဆိုပါရေစ။

ဘာပဲဆိုေစ၊ "စာေပသည္ ေခတ္၏ ေၾကးမုံျပင္" ဆိုတဲ့ အတိုင္းပါပဲ၊ အဲဒီေခတ္က အေၾကာင္းအရာ၊ လြတ္လပ္စြာ ေရးသားၾကပုံ၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ စိတ္ေနစိတ္ထား တစ္စိတ္ တစ္ေဒသ၊ အထူးသျဖင့္ အမွားကို ဝန္ခံရဲ ျပင္ရဲသည့္ စိတၱသတၱိ စသည္ စသည္တို႔ကို ဒီေဆာင္းပါးမွာ ေတြ႕ရလို႔ မိမိတို႔ ေခတ္လူငယ္ေတြ အတြက္ ဖတ္ရက်ိဳး နပ္တဲ့ စာတစ္ပုဒ္ပါပဲ။ 

"ငါတို႔ ျမန္မာျပည္ဝယ္ မိဘတိုင္းကရယ္ ဗိုလ္ေအာင္ဆန္းလို သူရဲေကာင္းေတြ ေမြးၾကရမယ္" ဆိုတဲ့ သူခ်င္းကို ေက်ာင္းသားေပါက္စ ဘဝက မၾကာခဏ (မိမိတို႔ေက်ာင္းေလးမွာ) ဆိုခဲ့ၾကရသလို ၾကီးလာေတာ့လဲ မၾကာခဏ ၾကားေနခဲ့ရတာပါ။ အဲဒီသီခ်င္းထဲမွာ ပါတဲ့ ျမန္မာျပည္သားေတြရဲ႕ ဆႏၵဟာ ခုထိေတာ့ ဘဝႏွင့္  တစ္ထပ္တည္း မျဖစ္ေသးပါဘူး။ သူမ်ားတိုင္းျပည္ကို အမွီလိုက္ႏိုင္ဖို႔ လူေတာ္ လူျမတ္ေတြ၊ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းေတြ အမ်ားၾကီးလိုအပ္လွတဲ့ အမိျမန္မာျပည္အတြက္ မိဘတိုင္းက မေမြးေပးႏိုင္ေပမဲ့ ေမြးေပးႏိုင္တဲ့ မိဘမ်ား ေပၚေပါက္လာပါေစလို႔ ရင္မွေပါက္ဖြား ဆႏၵစကားကို ေလးေလးနက္နက္ ဆိုလိုက္ရပါတယ္။

အားလုံး ေပ်ာ္ရႊင္ ခ်မ္းေျမ့ၾကပါေစ။ !!!

ဘုန္းဉာဏ္

 Sembawang, Singapore

 ၂၆၊ ၀၃၊ ၂၀၁၀

ေအာင္ဆန္း သို႔မဟုတ္ အရိုင္း

ဒဂုန္တာရာ

(၁)

သူ၏ ေအာက္မွ လူထုၾကီးသည္ စည္းကမ္းေသဝတ္ျခင္း အတန္ငယ္ ကင္းမဲ့စြာ နားေထာင္လွ်က္ ရွိသည္။ လူထုၾကီးသည္ စူးစုိက္ျခင္း မရွိ။ တခ်ိဳ႕က ၿပံဳးရယ္၍ ေန၏။ အေနာက္နားရွိ လူထု အစိတ္အပိုင္း တခုကားအခ်င္းခ်င္း ေခါင္းျခင္းကပ္ကာ တီးတိုးေျပာေနၾက၏။ သို႔ေသာ္ ပ်က္ရယ္ျပဳျခင္းကား မရွိ။ ေလးစားျခင္းသည္ အားလုံး၌ တညီတညြတ္တည္း ရွိ၏။ 

 အစိမ္းေရာင္ ကတၱိပါကားၾကီးသည္ သူ႔ကို ေနာက္က ခံ၍ ထား၏။ ကားလိပ္ၾကီးမွာ ဘာရုပ္ပုံ ေတာ ေတာင္မွ ျခယ္လွယ္ထားျခင္း မရွိ။ ပကတိ ပိန္းေျပာင္ေျပာင္ ျဖစ္၏။ ကတၱိပါကားသည္ အျခား ဘာ အဓိပၸါယ္ကိုမွ ထူးထူးေထြေထြ မေဖာ္ျပ။ သို႔ေသာ္ မႈိင္းညိဳ႕ျခင္း တခုကိုသာ ရဲဝ့ံစြာ ေဆာင္၍ေန၏။  

သူသည္ စိမ္းညိဳ႕ေသာ ကားၾကီးေရွ႕ စင္ျမင့္ဇာတ္ခုံေပၚ၌ ရပ္ကာ စကားေျပာ၍ ေနသည္။ သူသည္ ဗမာပထဝီေျမၾကီးမွ ဗမာဝါဂြမ္းျဖင့္ ယက္လုပ္သည့္ ပင္နီဖ်ဥ္က်မ္းၾကီးကို ဝတ္ထား၏။ လုံျခည္မွာ နီရဲေသာ ပိုးလုံျခည္ ျဖစ္၏။ ေခါင္းမွာ ပြေယာင္းေယာင္းႏွင့္ မေသသပ္။ မ်က္ႏွာ အသြင္အျပင္မွာ အပူပိုင္းေဒသ အီေကြတာေပၚရွိ ကြ်န္းစုမ်ားတြင္ ေနထုိင္ေသာ မြန္ဂိုလီယံအႏြယ္ လူရိုင္းမ်က္ႏွာႏွင့္ တူ၏။ သို႔မဟုတ္ ေတာင္ေပၚခ်င္းတစ္ေယာက္ မ်က္ႏွာႏွင့္လည္း တူ၏။ 

တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား လူလတ္တန္းစား၏ လကၡဏာျဖစ္ေသာ ထည္ဝါျခင္း၊ ယဉ္ေက်း သိမ္ေမြ႕ ျခင္းတို႔သည္ သူ႔တြင္ လုံးဝ မခုိေအာင္း၊ လမ္းေပၚတြင္ ေနရာတကာ ေတြ႕ျမင္ႏိုင္ေသာ သာမန္ဆင္းရဲသား တဦးႏွင့္သာ တူ၏။ လူထုထဲမွ လူတဦး၏ အသြင္အျပင္မ်ိဳးသာ ျဖစ္၏။ 

သူသည္ လက္ႏွစ္ဘက္ကို ေဘးသို႕ကား၍ လႈပ္ကာလႈပ္ကာ စကားေျပာ၏။ သူ၏ စကားလုံးမ်ား ကား ေျပျပစ္ျခင္းမရွိ။ ေခ်ာေမြ႔ျခင္း မရွိ။ သို႔ေသာ္ အတြင္း၌ကား အနက္ပါ၏။  

သင္ ပထမဦးဆုံး ေတြ႔ျမင္ေသာ ေအာင္ဆန္း၏ ပုံကိုေရးျပပါဆိုလွ်င္ ကၽြန္ေတာ္သည္ သည္ပုံကို ေရးျပမည္ ျဖစ္ေပသည္။ 

ထိုအခါကား ၁၉၃၆ ခုႏွစ္၊ ပထမဆုံး က်င္းပအပ္ေသာ ဗမာႏိုင္ငံလုံးဆုိင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား ညီလာခံၾကီးကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဂ်ဴဗလီေဟာ ခန္းမတြင္ ဆင္ယင္ေသာ အခါျဖစ္ေပသည္။ ကၽြန္ေတာ္သည္ အထက္တန္းေက်ာင္းတြင္ ပညာသင္ၾကားလ်က္ရွိရာ နယ္မွ ေက်ာင္းသားကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္ ေက်ာင္းသားညီလာခံသို႕ တက္ေရာက္စဉ္ ေအာင္ဆန္းစကားေျပာသည္ကို ေတြ႔ျမင္ရျခင္း ျဖစ္ေပသည္။

၁၉၃၆ ခု၊ သပိတ္ေမွာက္ကိစၥ ေတာက္ေလာင္ေတာ့မည့္ဆဲဆဲ၊ မီးခုိးမ်ား အူေနသည့္အခုိက္ 'ေအာင္ဆန္း' အမည္ကို သတင္းစာမ်ားတြင္ ဖတ္ရေသာအခါ သူ႔ကို သိခ်င္ေသာစိတ္ ထက္သန္ခဲ့သည္။ ထိုအခါ ေအာင္ဆန္းမွာ တကၠသိုလ္သမဂၢအသင္း၏ ေၾကြးေၾကာ္သံျဖစ္ေသာ အိုးေဝမဂၢဇင္း အယ္ဒီတာ ျဖစ္သည္။ ကၽြန္ေတာ္မွာ စာေပဝါသနာပါသူျဖစ္ရာ ေအာင္ဆန္းကို အိုးေဝမဂၢဇင္း အယ္ဒီတာ အျဖစ္ စိတ္ဝင္ စား၏။ အားက်၏။ သူ႔အေၾကာင္းကို သိခ်င္၏။ ေတြ႔ဖူးခ်င္၏။

သို႔ေသာ္ ဂ်ဴဗလီေဟာ ေက်ာင္းသားမ်ား ညီလာခံတြင္ သူ၏ရုပ္သြင္ႏွင့္ သူစကားေျပာသည္ကို ေတြ႔ျမင္ၾကားနာရေသာ အခါ အထင္ႏွင့္ အျမင္ ကြာေနသည္ကို ေတြ႕ရ၏။ ကၽြန္ေတာ္ ထင္ထားသည္မွာ ေကာလိပ္ေက်ာင္းသား၊ ရုပ္ေျဖာင့္၊ ဂိုက္က်၊ စကားေျပာေကာင္း ဟု ျဖစ္၏။ အယ္ဒီတာလည္း ျဖစ္သျဖင့္ အေတာ္ အထင္ၾကီးထားေလ၏။

ေတြ႔ရေသာအခါ ရုပ္ကလည္းမေျဖာင့္၊ စကားေျပာကလည္း မေျပျပစ္။ သို႔ျဖစ္၍ စိတ္ထဲက မေက်နပ္။

ထိုအခါ ကၽြန္ေတာ့မွာ အရြယ္ႏုနယ္ေသး၍ စိတ္ကူးယဉ္ယဉ္ျဖင့္သာ ေအာင္ဆန္းကို ရုပ္ေျဖာင့္ ေစခ်င္၊ စကားေျပာ ေကာင္းေစခ်င္ေန၏။ ထို႔ေၾကာင့္ စိတ္ထဲက မေက်နပ္။

(၂)

ေနာက္တစ္ႏွစ္ခန္႔ ၾကာေသာအခါ ကၽြန္ေတာ္လည္း တကၠသိုလ္သို႔ ေရာက္၍ ေနသည္။ ကၽြန္ေတာ္ တကၠသိုလ္ေရာက္သည့္ ၁၉၃၇ - ၃၈ ခုႏွစ္က ကိုေအာင္ဆန္းသည္ တကၠသိုလ္သမဂၢတြင္ ဒုတိယဥကၠ႒ ျဖစ္၏။ ထိုအခါ ကၽြန္ေတာ္သည္ ကိုေအာင္ဆန္းႏွင့္ အသိျဖစ္လာ၏။ အသိသာ ျဖစ္ရုံျဖစ္သည္။ မရင္းႏွီးခဲ့ ေပ။

သူႏွင့္ကား ရင္းႏွီး၍ မျဖစ္။ သူသည္ ရင္းႏွီ၍ရေသာ လူစားမ်ိဳး မဟုတ္၊ ႏိုင္ငံေရး အတူတူ တြဲဖက္လုပ္လွ်င္သာ သူႏွင့္ရင္းႏွီးမည္ျဖစ္၏။ တကၠသိုလ္တြင္ေနစဉ္ ကၽြန္ေတာ္သည္ သမဂၢႏိုင္ငံေရးကိုသာ တစ္ဖက္သတ္ မလိုက္။ စာေပ ကဗ်ာလည္း ေရးခ်င္၏။ ဂီတကိုလည္း လိုက္စား၏။ သည္လို အစုံလုပ္ခ်င္ သျဖင့္ သူႏွင့္ မရင္းႏွီးႏိုင္ေပ။ သူကား ႏိုင္ငံေရးသမား သက္သက္ျဖစ္သည္။

ကိုေအာင္ဆန္းႏွင့္ ကၽြန္ေတာ့ကို သခင္ဗဟိန္းက အသိဖြဲ႔ေပး၏။ သို႔ေသာ္ ကၽြန္ေတာ္သည္ ႏိုင္ငံေရး သမား သက္သက္ မဟုတ္သျဖင့္ သူ၏အသိထက္လြန္ေျမာက္၍ ရင္းႏွီးေသာအျဖစ္သို႔ ေရာက္ မသြားခဲ့ေပ။

သခင္ဘဟိန္းႏွင့္က သည္လိုမဟုတ္။ သခင္ဗဟိန္းသည္ ယဉ္ေက်းသိမ္ေမြ႕သူ ျဖစ္၏။ စာေပ၊ ကဗ်ာ၊ လကၤာကို ႏွစ္သက္၏။ ဂီတကို ခ်စ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ႏွင့္ ခဏႏွင့္ပင္ ရင္းႏွီးခ်စ္ခင္ကာ သူကြန္ျမဴနစ္ ျဖစ္ေနသည့္ ဘဝအထိပင္ ရင္းႏွီး ခ်စ္ခင္ျခင္း မပ်က္။ ကၽြန္ေတာ္ကား ႏိုင္ငံေရးသမားလည္း မဟုတ္။ သို႔ေသာ္ ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီး၏။ ကိုေအာင္ဆန္းႏွင့္ကား သည္ကဲ့သို႔ မဟုတ္။

ကၽြန္ေတာ္ စာေရးဝါသနာပါသည္ကို ကိုေအာင္ဆန္းသိ၏။ သို႔ရာတြင္ ကၽြန္ေတာ္ေရးခဲ့ေသာ ဒဂုန္ မဂၢဇင္းမွ ရတု၊ ပိုက္စုံစေသာ ကဗ်ာမ်ား၊ ဝတၳဳတို ေဆာင္းပါးစသည့္ စာေပမ်ားကို သူအကုန္ ဖတ္ဖူးလိမ့္မည္ မထင္။ ဂရုစိုက္၍ ဖတ္မည့္ လူမ်ိဳးလည္း မဟုတ္။

သို႔ေသာ္ တစ္ခါက သခင္ဘဟိန္းႏွင့္ အတူ သမဂၢအမႈေဆာင္ ေကာ္မတီခန္းတြင္ ပင္းယမဂၢဇင္း၌ ပုံႏွိပ္ထားေသာ ကၽြန္ေတာ္၏ ေဆာင္းပါးတခုကိုကား ကၽြန္ေတာ္ေရွ႕ ဖတ္သည္ကို ေတြ႔ရဖူး၏။ ဖတ္ၿပီးလွ်င္ ေဝဖန္ခ်က္ ေပး၏။ ကိုေအာင္ဆန္းသည္လည္း အဂၤလိပ္ - ဗမာ ေဆာင္းပါးရွင္ တစ္ဦးျဖစ္ေပသည္။ အဂၤလိပ္ ဘာသာျဖင့္ ေရးသားေသာ သူ၏ေဆာင္းပါးကို ဂႏၳေလာက မဂၢဇင္းတြင္ ဖတ္ရဖူးသည္။ သူသည္ ဗုဒၶဘာသာ တရားေတာ္ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ေဆာင္းပါးမ်ားကို ေရး၏။ ေက်ာင္းသားမ်ား အဝတ္အစား ဝတ္ဆင္ေရးျပႆနာကို သူသည္ ဂႏၳေလာကတြင္ ပန္းတေနာ္ ဦးသန္႔ႏွင့္ အျပန္အလွန္ ေရးသည္။ ဗမာ ႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားသမဂၢအသင္း၏ ေၾကြးေၾကာ္သံ 'မ်ိဳးညြန္႔' မဂၢဇင္းတြင္ပါေသာ သူ၏ ေလာက ဝိဟာရ အမည္ရွိ ေဆာင္းပါးတိုကေလးကိုသာ သေဘာက်ခဲ့၏။ ကမၻာေလာကၾကီးကို ကိုယ္ေတြ႕ ဗဟုသုတ အျမင္တို႔ကို ေပးေသာ စာသင္ေက်ာင္းႏွင့္ ဥပမာတင္၍ ေရးသားထားသည္။ ကိုေအာင္ဆန္းသည္ ဗမာစာအေရး ညံ့သူမဟုတ္ေပ။ တိတိက်က် ေရးတတ္၏။ ပါဠိကို မွန္ကန္စြာ သုံး၏။ ဟာသဉာဏ္ ပါ၏။

ပုသိမ္ၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပေသာ ေက်ာင္းသားမ်ား ညီလာခံ၌ သူ၏ ဥကၠ႒ မိန္႔ခြန္းတြင္ ကင္းဘဲလ္ အစီရင္ခံစာကို 'ပညာေရး ပူရာဏ္က်မ္း' ၾကီး ေပတကား… ဟု ေျပာင္ေလွာင္ထားသည္မွာ သေရာ္ခ်က္ ပါေပေသည္။

ေက်ာင္းမွ ထြက္ၿပီး ဒို႔ဗမာ အစည္းအရုံးသို႔ ဝင္ေသာအခါ ငတ္ျပတ္လာ၍လား မေျပာတတ္ ဒဂုန္ မဂၢဇင္းတြင္ ေရးလုိေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ့္ကို ေျပာ၏။ ကၽြန္ေတာ္လည္း တိုက္ရွင္တို႔ႏွင့္ စီစဥ္၍ လစဥ္ ကိုေအာင္ဆန္း ေဆာင္းပါးမ်ား ပါေစသည္။

ဒဂုန္မဂၢဇင္းက ကိုေအာင္ဆန္းေရးေသာ ေဆာင္းပါးမ်ားအတြက္ ေငြခ်ီးျမွင့္၏။ သူေရးေသာ ေဆာင္းပါးကား ႏိုင္ငံေရး အမ်ိဳးမ်ိဳး ဟူေသာ ေဆာင္းပါးျဖစ္သည္။ ဂရိႏိုင္ငံေရးက အစခ်ီ၍ မ်က္ေမွာက္ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနထိေရး၏။ စာေျပာင္၍ ဖတ္၍ ေကာင္း၏။

သူလည္း ဒဂုန္တြင္ ၾကာၾကာမေရးရ။ မၾကာခင္ ဂ်ပန္ျပည္သို႔ ထြက္သြားသျဖင့္ သူ႔ေဆာင္းပါးလည္း ရပ္၍ သြား၏။ အစုိးရကလည္း ၿငိထား၍လား မေျပာတတ္။ ဒဂုန္ မဂၢဇင္းမွာ ထိုႏွစ္မွာပင္ ပိတ္ျခင္း ခံရ ရွာေလသည္။

သမဂၢ ဥကၠ႒ျဖစ္ေသာ ၁၉၃၈ - ၃၉ - ခုႏွစ္က သူသည္ ဘီအယ္တန္းတြင္ရွိ ပဲခူးေက်ာင္းေဆာင္ အလယ္ထပ္တြင္ ေနသည္။ သူ၏ အခန္းသည္ သပ္ရပ္ျခင္း ကင္းမဲ့၏။ အခန္းတြင္ စာအုပ္မ်ား ျပည့္ႏွက္၍ ေန၏။ စာအုပ္မ်ားသည္ စားပြဲေပၚ တခ်ိဳ႕ ဘီဒိုေပၚ တခ်ိဳ႕ ၾကမ္းျပင္ေပၚတြင္ တခ်ိဳ႕ ျပန္႔က်ဲကာ ရုန္းရင္း ဆန္ခတ္ျဖစ္၍ ွေနၾကသည္။ သူသည္ အင္မတန္ စာဖတ္သူတစ္ေယာက္ ျဖစ္၏။

သူသည္ ေဒါသၾကီးသူ တစ္ေယာက္ ျဖစ္၏။ သည္လို အမ်ားက ထင္၏။ ကၽြန္ေတာ့ အဖို႔ကား ေဒါသၾကီးသည္ မၾကီးသည္ကုိ မသိ။ သ႔ူတြင္ စိတ္လိုက္ မာန္ပါ စိတ္ေတြ ရွိသည္ဟု ကၽြန္ေတာ္ ထင္၏။

ႏွစ္ကိုကား အေသအခ်ာ မမွတ္မိေတာ့။ သပိတ္ေမွာက္ ႏွစ္လည္ အထိမ္းအမွတ္ ပြဲတစ္ခု တကၠသိုလ္ သမဂၢတြင္ က်င္းပ၏။ ပရိတ္သတ္ထဲက ထ၍ ေဝဖန္စကား ေျပာ၏။ ထိုသို႔ ေျပာၾကသည့္ အထဲတြင္ စစ္ကိုင္း ေက်ာင္းေဆာင္မွ ကုလား ေက်ာင္းသား တစ္ဦးက ဥကၠ႒ေဟာင္း မစၥတာ ရာရွစ္ကို ေဝဖန္ရာ အေတာ္ ထိခုိက္ေသာ အျပစ္ေတြကို ထုပ္ေဖာ္ ေျပာေလသည္။ အေျခခိုင္သည္၊မခိုင္သည္ကိုကား မမွတ္မိေတာ့ေပ။ ကိုေအာင္ဆန္းသည္ မစၥတာ ရာရွစ္ အတြက္ ေဒါပြကာ ထိုကုလားကို ၾကိမ္းေမာင္း၍ ရဲရင္ ထြက္ေသာ စကားမ်ိဳးုု သုံး၏။ လက္သီးဆုပ္ကာ ကုလားအပါးသို႔ တိုး၍သြား၏။ ေဘးက ေက်ာင္းသားမ်ားက ဝိုင္း၍ ဆြဲထားရေလ၏။

ကုလား - ဗမာ အဓိကရုဏ္း အၿပီး ေဒါက္တာ ဘေမာ္၏ တကၠသိုလ္ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး အဆိုၾကမ္းကို သမဂၢက ျငင္းပယ္လုိက္သည့္ ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ညိဳျမအမွဴးရွိေသာ ေက်ာင္းသား တစ္စုက မေက်နပ္သျဖင့္ သမဂၢကို အယုံအၾကည္မရွိ အဆို တင္သြင္း၏။ ထို အစည္းအေဝး၌ ကို ေအာင္ဆန္းသည္ ညိဳျမကို ေဒါပြကာ ဥကၠ႒ ကုလားထိုင္မွ ေန၍ ညိဳျမ အတင္းကို ေျပာလိုက္ေလသည္။

သည္လို စိတ္လိုက္မာန္ပါ ေျပာၿပီးေနာက္ တစ္ပတ္ေလာက္ ၾကာေသာအခါ ထိုေန႔က ေအာင္ဆန္းက ညိဳျမအား ရႈံ႕ခ်ေသာ စကားမ်ားကို ရုပ္သိမ္းလိုက္ေၾကာင္း ေၾကာ္ျငာစာကို တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းေဆာင္ အသီးသီးတြင္ ထြက္ေပၚ၍ လာေလသည္။

တကၠသိုလ္တြင္ ရွိစဥ္က ကုိေအာင္ဆန္းသည္ ၿပံဳးေသာ မ်က္ႏွာထားကို ထားခဲ၏။

သူ၏ မ်က္ႏွာထားသည္ သုန္မႈန္၏။ တစ္ခါေတြ႔ဘူးေသာ သူ႔ကို ေနာက္တစ္ခါ ေတြ႔လွ်င္ ႏႈတ္ဆက္ ခ်င္မွ ဆက္၏။ သူ႔ကို သိသူက ၿပံဳးျပေသာ္လည္း သူသည္ တုံ႔ျပန္၍ ၿပံဳးခ်င္မွ ၿပံဳး၏။ ဥကၠ႒ ျဖစ္သျဖင့္ သူ႔ကုိ ကား ေက်ာင္းသားတိုင္းက သိၾက၏။ သူကလည္း အစဥ္လိုလိုသာ ႏိုင္ငံေရးကို ေတြးေနဟန္ တူ၏။ ဗမာ ျပည္၏ လြတ္လပ္ေရး အတြက္ စိတ္ပူပုံ ရ၏။ ထို႔ေၾကာင့္ သူသည္ သုန္မႈန္လ်က္ ရွိေနသည္။

သူစကားေျပာလွ်င္လည္း ႏိုင္ငံေရး အေၾကာင္းကိုသာ ေျပာသည္။ သူေျပာေနစဥ္ ေဘးရွိလူမ်ားက နားေထာင္ေနရသည္။ ေဘးက လူမ်ား၏ စကားကို သူမၾကား။ သူေျပာခ်င္တာကိုသာ စြတ္၍ ေျပာေနတတ္သည္။

တစ္ခါက ရန္ကုန္ကို ဂ်ပန္တို႔ သိမ္းပိုက္စအခ်ိန္၊ ဝိတိုရိယ ရိပ္သာရွိ အိမ္တစ္အိမ္တြင္ သခင္ျမႏွင့္ ရဲေဘာ္မ်ား ေနထိုင္လ်က္ ရွိၾကသည္။ ကၽြန္ေတာ္မွာလည္း ေတာက ေရာက္ခါစ ျဖစ္သည္။ ဧည့္ခန္းရွိ စႏၵယားတြင္ ကၽြန္ေတာ္ ထိုင္ကာ တီးေန၏။ ေဘးမွ သခင္ စံေဝ ႏွင့္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား အခ်ိဳ႕က ဝုိင္း၍ သီခ်င္းဆိုလ်က္ ရွိသည္။ ဘီအို္င္ေအ သမားမ်ားမွာ ဂီတ အင္မတန္ ငတ္ေန၍ သီခ်င္းသံကို ေတာင့္တေနသျဖင့္ အတင္းတီးခိုင္းၾက၏။ စႏၵယားမွာ အသံေတြ ပ်က္ေန၏။

 x x x ခ်စ္ခင္မွာလား၊ ၾကင္မွာလား ခင္ရယ္ x x x

ခ်စ္သဲႏြယ္ x x x

အဟုတ္ကို ခ်စ္ေတာ့မယ္ x x x

ခင္ရယ္ ၾကင္မယ္ x x x

ဝိုင္း၍ ဆိုေနၾကရာမွ သည္ေနရာသို႔ ေရာက္ေသာအခါ ကိုေအာင္ဆန္းသည္ ေဂါက္၊ ေဂါက္၊ ေဂါက္ ႏွင့္ တစ္ဖက္မွ ေလွ်ာက္လာကာ စႏၵယား အပါးတြင္ လက္ေထာက္ကာ ရပ္လ်က္ "ေဟ့ ရပ္ၾက၊ အခုလို အခါမ်ိဳးမွာ ရဲစိတ္၊ ရဲမာန္တက္ေစမယ့္ ရဲတင္းသံတို႔ကိုသာ ဆိုရမယ္ဗ်ာ့။ ဒီခ်စ္မယ္၊ ၾကင္မယ္ သီခ်င္းမ်ိဳးက  မဟန္ဘူး။ ရုပ္တရက္ ေၾကာင္၍ ကၽြန္ေတာ္သည္ စႏၵယားကို ေခတၱရပ္လိုက္၏။

သူသည္ သူေျပာခ်င္တာ ေျပာၿပီး ထြက္သြားေလ၏။ ကၽြန္ေတာ္တို႔လည္း ဆက္လက္သီဆိုကာ က်န္ရစ္ခဲ့ၾကသည္။ သူက ဒီလိုလူစားမ်ိဳး။ သမဂၢ ဥကၠ႒ ကိုလွေမာင္၏ လက္ထပ္ပြဲသည္ ဘီအိုင္ေအေခတ္၌ ေရႊေတာင္ၾကားတြင္ က်င္းပသည္။ သူ၏ လက္ထပ္ပြဲသည္ ဘီအိုင္ေအ သမားမ်ားတြင္ ပထမဦးဆုံး ျဖစ္၏။ လက္ထပ္ပြဲ ၿပီးေသာ အခါ ဧည့္ခန္းေဆာင္တြင္ မိတ္ေဆြမ်ား စုရုံးကာ ေနၾက၏။ စႏၵယားဆရာ တစ္ဦးက တီးကာ ေဖ်ာ္ေျဖလ်က္ ရွိသည္။ သည္အတြင္း ကိုေအာင္ဆန္းသည္ စႏၵယားဆရာကိုရပ္ေစကာ ကၽြန္ေတာ့္ကိုလူၾကားထဲမွာ အတင္းဆြဲေခၚ၍ သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ကို တီးေစ၏။ သူသည္ စႏၵယားကို လက္ေထာက္ကာ မရ တရျဖင့္ လိုက္ဆို၏။ တီးေသာ သီခ်င္းမွာ "ကဉၥန" သီခ်င္းပင္ ျဖစ္၏။ ေတးဆုံးလွ်င္ လက္ခုပ္တီးကာ ေနာက္တစ္ပုဒ္ တီးခုိင္းျပန္၏။

တစ္ခါက ဂ်ပန္ေခတ္ ဝန္ၾကီးတစ္ဦး၏ ထမင္းစားပြဲတြင္ သူလာ၏။ ထမင္းစားပြဲ စမည္ျပဳေသာအခါ သူ႔ကို စစ္ေသနာပတိဟု အားလုံးက ေလးစားေသာအားျဖင့္ ထမင္းစားခန္းၾကီးထဲသို႔အရင္ ဝင္ေစ၏။ ဧည့္သည္မ်ားက အဝတြင္ ရပ္၍ သူ႔ အဝင္ကို ေစာင့္လ်က္ေနၾကသည္။ သူသည္ စစ္ဝတ္စစ္စားႏွင့္ ဝင္လာကာ ရုတ္တရက္ စားပြဲထိပ္ ကုလားထိုင္တြင္ ဝင္ထိုင္လိုက္ၿပီး ဇတ္ကနဲ ဘယာေက်ာ္ တစ္လုံးကို ယူစားလိုက္သည္။ သူ ထမင္းစားေနစဥ္ ဧည့္သည္ဝင္လာလို႔လည္း ဗမာဧည့္ဝတ္ထုံးစံ အရ "ထမင္း စားပါအုံးလား" ဟု ေခၚခ်င္မွ ေခၚသည္။ ဒါေတြေၾကာင့္ သူ႔ကို မိတ္ေဆြရင္းမ်ားက ေၾကာင္သည္ဟု အမွတ္ထားၾကေလ၏။

သူ႔တြင္ သိမ္ေမြ႔ျခင္း မရွိ။ အလွအပကို သူ မမက္ေမာ။ သူသည္ ၾကမ္းတမ္းသည္။ ရုိင္းသည္။ ဆက္ဆံေပါင္းသင္းေရးတြင္ရွိေသာ ဧည့္ဝတ္ထုံးစံ၊ ယဥ္ေက်းျခင္း စသည္တို႔ကို သူသည္ လုံးဝ ဂရုမစိုက္။ ဂီတ၊ ပန္းခ်ီ၊ သဘင္စေသာ အႏုပညာရပ္မ်ားကို မလိုက္စား။ သူ႔ကိုသူ အတင္းယဥ္ေက်းေအာင္ မလုပ္။ သူ၏ နဂုိအတိုင္း ခပ္ရိုင္းရိုင္း၊ ခပ္ၾကမ္းၾကမ္းပင္ မျပဳမျပင္ပဲ ေန၏။

သူ႔တြင္ ႏိုင္ငံေရး ဝိဥာဥ္က ျပင္းထန္လွေခ်၏။ သူသည္ ႏိုင္ငံေရး တစ္ခုတည္းကိုသာလုပ္ေသာ လူတစ္ဦး ျဖစ္၏။ သူသည္ ရုိင္း၏။ ၾကမ္း၏။ ေၾကာင္၏။ ကိစၥမရွိ။ သူသည္ ဧည့္ခန္းေဆာင္မွ ဂုဏ္သေရရွိ လူၾကီးလူေကာင္း မလုပ္။ တစ္ခုတည္းေသာ ယုံၾကည္ခ်က္ႏွင့္ တစ္ခုတည္းကိုသာ ျပဳလုပ္ေသာ ႏိုင္ငံေရး သတၱဝါ ျဖစ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ကိစၥမရွိ။

၁၉၄၂ - ၄၃ ခုႏွစ္တြင္ သူႏွင့္ ေနာက္ဆုံးေတြ႔၏။ သူသည္ အႏုပညာအေၾကာင္းကို ေျပာ၏။ အႏုပညာဆိုတာရွိတာပဲ။ လင္မယား ဘဝမွာလည္း အႏုပညာ မဲ့လွ်င္ လင္မယား ကြဲမွာေပါ့။ ဒီလိုပဲ ေတာ္လန္ေရးမွာလည္း အႏုပညာရွိတာပဲ။ အႏုပညာေျမာက္မွ ေတာ္လွန္ေရးဟာလည္း တကယ့္ေတာ္လန္ေရး အစစ္ ျဖစ္မယ္။

ဆရာမ ေဒၚခင္ၾကည္ႏွင့္ ေစ့စပ္ၿပီးစ လက္မထပ္ခင္ ၃ - ၄ ရက္ အလိုက ကိုဗဟိန္းကို လာရွာရင္း ကၽြန္ေတာ္ႏွင့္ သြားေတြ႔၏။ သူသည္ ဧည့္ခန္းရွိ အဖုံးပိတ္ထားေသာ စႏၵယားတြင္ လက္ေထာက္ကာ "ဒီမယ္ အိမ္ေထာင္ျပဳတယ္ ဆိုတာ သိပ္စဥ္းစား ေတြေဝေနလို႔ မရဘူး။ တစ္ခါတည္း ဇြတ္လုပ္လိုက္ရတာ" ဟု မေမးပဲ သူ႔ဘာသာသူ ေျပာေန၏။ လက္ထပ္ၿပီးစက ကၽြန္ေတာ္ေရးလ်က္ ရွိေသာ လြတ္လပ္ေရး ၾကိဳးပမ္းမႈ စာအုပ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အင္လ်ားကန္ေစာင္းရွိ သူ႔အိမ္သို႔ ေရာက္သြား၏။ ဧည့္ခန္းတြင္ ေခတၱ ေစာင့္ေနရ၏။ ထြက္လာေသာ အခါ သူ႔ႏႈတ္ခမ္းတြင္ ရဲေနသည္ကို ေတြ႔၍ မျပဳံးမိေအာင္ ဟန္ေဆာင္ေနရ၏။ သည့္ေနာက္ သူႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္ မေတြ႔ေတာ့။ ေတြ႔ဆုံဖို႔္လည္း အေၾကာင္း မရွိ။ အေၾကာင္း မရွိဘဲ သူ႔ဆီ သြားလည္ကလည္း ေဖာ္ေဖာ္ေရႊေရႊ ေလာကြတ္ပ်ဴငွါ ေခၚမည့္ လူစားမ်ိဳးလည္း မဟုတ္။

တစ္ခါက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဘဝတြင္ ေမာ္ေတာ္ကားၾကီးထဲ၌ သူ၏ဇနီး၊ ကေလးမ်ားႏွင့္ တျပဳံၾကီးကို ျမင္လိုက္ ၏။ ေအာ္ သားႏွင့္ မယားႏွင့္မို႔ လူစိတ္ ေတာ္ေတာ္ ေပါက္လာၿပီး အရင္ကလို ေၾကာင္ေတာ့မည္ မဟုတ္။ အၾကမ္း၊ အရိုင္းမွ ယဥ္ေက်းလာေတာ့မည္ဟု ေအာက္ေမ့လိုက္၏။ မွန္၊ မမွန္ကေတာ့ မေျပာတတ္။

ဖဆပလ ဥကၠ႒ အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ ဦးေအာင္ဆန္းကိုကား ကၽြန္ေတာ္ မသိ။ သူ၏ ႏိုင္ငံေရးကို ေဝဖန္ျခင္း မဟုတ္။ သူ၏ အျဖစ္သာ ကၽြန္ေတာ္ သိသည့္အထိ ေျပာျပျခင္း ျဖစ္ေပသည္။ တစ္ခုေတာ့ ထင္သည္။ သူသည္ လူထုထဲမွသူတစ္ဦး ျဖစ္၍ လူထုႏွင့္ ဆက္စပ္ေန၍ လူထုေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္လာသည္။ ျဖစ္လိမ့္မည္။

ရည္ညႊန္း။ ။ Australian Burmese Community Journal, No. 1, Vol (4), October, 2009, pp. 18 - 19/ 27/ 29 တြင္ ျပန္လည္ ေဖာ္ျပထားသည့္ ဒဂုန္တာရာ၏ "ေအာင္ဆန္း သို႔မဟုတ္ အရိုင္း" ကို ကူးယူ၍ ျပန္လည္တင္ျပလိုက္ပါသည္။