ဗုဒၶဘာသာမွာ ထင္ဟပ္ ေဖာ္ျပထားတဲ့ စၾကာဝဠာ ကမၻာေလာက (၁)

“ကမၻာၾကီးရဲ႕ အေျခခံကို စရွာခဲ့ၾကတဲ့ အေတြးအေခၚသမားေတြ”ဆိုတဲ့ ေဆာင္းပါးမွာတုန္းက ဂရိေတြးေခၚပညာရွင္ေတြရဲ႕ ကမၻာၾကီးရဲ႕ အေျခခံကို ရွာခဲ့ စေတြးေခၚခဲ့ၾကပုံေတြကို အနည္းအက်ဥ္း ေရးခဲ့ပါတယ္။ ကမၻာၾကီးဟာ ရုပ္တရားျဖစ္တယ္၊ သူ႔မွာ အေျခခံဓာတ္တစ္မ်ိးပဲ ရွိတယ္လို႔ ေတြးခဲ့ၾကတဲ့ အေၾကာင္းပါ။

ေတြးေခၚရွင္ၾကီး ေသလိ (ဇ္) (Thales 624 – 546 BC)ကေတာ့ ကမၻာၾကီးရဲ႕ အဲဒီ တစ္ခုတည္းေသာ အေျခခံဓာတ္ဟာ ေရဓာတ္ သို႔မဟုတ္ စုိစြတ္မႈဓာတ္ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုတယ္။ သူ႔တပည့္ အနက္ဇီမန္ဒါး (Anaximander – 610 – 546 BC)ကေတာ့ အေျခခံဓာတ္ဟာ အနႏၱဓမၼ (ဆုံးစမရွိ) ဓာတ္ျဖစ္ပါတယ္လို႔ ေျပာတယ္။ တစ္ခါ သူ႔တပည့္ အနက္ဇီမိနိ (Anaximenes, 588 – 525 BC)ကမူ အေျခခံဓာတ္ဟာ ေလျဖစ္တယ္လို႔ ယူဆျပန္ပါတယ္။ 

အဲဒီထဲမွာ အနက္ဇီမန္ဒါးရဲ႕ အယူအဆကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ အယူအဆႏွင့္ နီးစပ္တယ္လို႔ ဆိုႏိုင္တန္ေကာင္းပါရဲ႕။ အေၾကာင္းကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာအရ စၾကာဝဠာထဲမွာက ေျမ (ပထဝီ)၊ ေရ (အာေပါ)၊ ေလ (ဝါေယာ)၊ မီး (ပူမႈ ေအးမႈ ဆိုတဲ့ ေတေဇာ) ဓာတ္ေတြ ရွိေနတယ္။ ဒီဓာတ္ၾကီးေလးပါးဟာ အေျခခံဓာတ္ၾကီးေတြ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆိုလို႔ပါ။ 

အေျခခံဓာတ္ေတြဟာ ဓာတ္တစ္ခုထဲမွာလဲ အျခားဓာတ္တစ္ခုက ပါဝင္ႏိုင္တာပါပဲ။ ဥပမာ ေရဓာတ္ ဆိုပါစို႔။ ေရဓာတ္ဟာ စုိစြတ္မႈ မ်ားလြန္းလုိ႔ သူ႔ကို ေရဓာတ္ (အာေပါ)ဓာတ္လို႔ မ်ားရာကို ၾကည့္ၿပီး ေခၚလိုက္ ေျပာလိုက္ေပမဲ့ သူ႔ထဲမွာ တစ္ျခားေသာ ဓာတ္ေတြကလဲ ပါဝင္တာပါပဲ။ သူ႔တို႔ အသီးသီးရဲ႕ နာမည္ကုိယ္စီတပ္ၿပီး ေျပာဆုိေလာက္ေအင္သာ မမ်ားတာကိုး။ ဒါေၾကာင့္ ေရဟာ အထုိက္အေလွ်ာက္ ေလးတာကို ၾကည့္ရင္ ေျမ (ပထဝီ)ဓာတ္လဲ ေရထဲမွာ ပါဝင္တယ္။ ေရဟာ က်ယ္ျပန္႔မႈ ရွိတာကို ေထာက္ၾကည့္ရင္ သူ႔ထဲမွာ ေလ (အာေပါ)ဓာတ္လဲ ပါဝင္တယ္။ ေလဓာတ္ရဲ႕ သေဘာက က်ယ္ျပန္႔မႈလဲ ျဖစ္ေစႏိုင္သလို က်ဥ္းက်ဳံ႕ျခင္းသေဘာလဲ ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္ မဟုတ္လား။ ေရရဲ႕ ပူျခင္း ေအးျခင္းဆိုတာ ကေတာ့ အဲဒီထဲမွာ မီး (ေတေဇာ)ဓာတ္ ပါဝင္မႈရဲ႕ သေဘာတရားပါပဲ။

ဒါေၾကာင့္ ဒီဓာတ္ၾကီးေတြဟာ အေျခခံဓာတ္ၾကီးေတြ ျဖစ္တယ္။ သူတို႔ဟာ တစ္ခုႏွင့္ တစ္ခု အျပန္အလွန္ အမွီသဟဲျပဳေနၾကတယ္။ ဒါ့အျပင္ (၂၄)ပါးေသာ အေၾကာင္းတရားေတြဟာ တစ္ခုႏွင့္ တစ္ခု အျပန္အလွန္ တည္ၾက မွီၾကၿပီး ျဖစ္ပ်က္ေနၾကတယ္။ သူ႔ခ်ည္းသီးသန္႔ မေနႏိုင္ၾကပါဘူး။

မိမိတို႔ဟာ ဒီကမၻာေလာကၾကီးမွာ ေနတယ္ဆိုေတာ့ ဒါႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး နည္းနည္းေလာက္ေတာ့ စိတ္ဝင္စားပါေသးတယ္။ စာေရးသူကေတာ့ ကိုယ္ ရင္ႏီွးမႈရွိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာမွာ ထင္ဟပ္ ေဖာ္ျပထားတဲ့ စၾကာဝဠာ ကမၻာေလာက အေၾကာင္းကို ေလ့လာၾကည့္ၿပီး မွ်ေဝၾကည့္ခ်င္တာပါ။

ဒီေနရာမွာ အျမဲသတိရေနသင့္တာ တစ္ခုက ဗုဒၶတရားေတာ္ေတြဟာ စၾကာဝဠာအေၾကာင္း အေသးစိတ္ ထုပ္ေဖာ္ထားခ်က္ မဟုတ္ဘူးဆိုတာကိုပါပဲ။ ဗုဒၶရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ အလုပ္ကလဲ အဲဒါကို ေဖာ္ထုပ္ေပးဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ ဗုဒၶက သတၱဝါေတြကို ဒုကၡဇာတ္သိမ္းရာ နိဗၺာန္ကိုသာ မ်က္ေမွာက္ျပဳေစခ်င္တာပါ။ သူ႔မွာက တိုေတာင္လွတဲ့ သူပြင့္တဲ့ အခ်ိန္ေလးမွာ သတၱဝါေတြ ဒုကၡဇာတ္သိမ္းေစဖို႔ ေဟာၾကားစရာ တရားေတြ၊ ေဟာၾကား ေခြ်ခြ်တ္ရမည့္ သူေတြက တစ္ပုံတစ္ပင္ၾကီး ရွိေနခဲ့ပါတယ္။ ပရိနိဗၺာန္ စံလြန္ေတာ္မူခါနီးဆဲဆဲ အခ်ိန္မွာေတာင္မွ ေအးေအး မေနရပဲ “ယေန႔ညရဲ႕ ေနာက္ဆုံးပိုင္း (ပစၦိမယာမ္)မွာ ဗုဒၶ ပရိနိဗၺာန္ ျပဳေတာ့မယ္”တဲ့လို႔ သတင္းၾကားကာမွ ကမန္းကတမ္း ေျပးလာတဲ့ သုဘဒၵ ပရိဗိုဇ္ၾကီးကို သစၥာအလင္းေပါက္ေစဖို႔ တရားေဟာခဲ့ရေသးတယ္ မဟုတ္ပါလား။ 

(ဆက္ပါဦးမည္)

ဘုန္းဉာဏ္

အခက္အခဲမ်ားကို ေအာင္ျမင္ေက်ာ္လႊားနည္း (၃)

လူသား၏ စိတ္ဆင္းရဲမႈ

လူသား၏ ဒုကၡမွာ ေငြေၾကးျဖင့္ ဝယ္လုိ႔ရသည့္ ကာမခ်မ္းသာ အတြက္ တစ္ကိုယ္ေကာင္း ဆန္သည့္ ဆႏၵ၊ အျခားသူမ်ားကို လႊမ္းမိုုးလိုသည့္ တန္ခုိးအာဏာႏွင့္ အေရးအၾကီးဆုံးက ေသၿပီးသည့္ ေနာက္မွာပင္ ထာဝရ အသက္ရွင္လိုသည့္ ဆႏၵတို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ရသည္ ဟု ဗုဒၶက မိန္႔ေတာ္မူပါတယ္။ ဤအရာမ်ားကို လုိခ်င္ တပ္မက္မႈက လူမ်ားကို အတၱၾကီးေစတယ္။ သူတုိ႔ဟာ သူတို႔ရဲ႕ အေၾကာင္းကိုသာ စဉ္းစားတယ္။ အရာခပ္သိမ္းကို သူတို႔အတြက္သာလွ်င္ လုိခ်င္ၾကတယ္။ အျခားသူမ်ား ဘာျဖစ္ေနသည္ကို ဂရုမစိုက္။ သူတို႔ရဲ႕ ဆႏၵေတြ မျပည့္ေလေသာ အခါ ဂနာမၿငိမ္ ျဖစ္လာၾကတယ္။ မေရာင့္ရဲႏိုိင္ ျဖစ္လာတယ္။ ဒီဂနာမၿငိမ္ျဖစ္မႈကို ေရွာင္ရွားရန္ တစ္ခုတည္းေသာ နည္းလမ္းမွာ ထို ဂနာမၿငိမ္မႈကို ျဖစ္ေစသည့္ တပ္မက္မႈကို ဖယ္ရွားပစ္ရန္ ျဖစ္တယ္။ ဒီလို ဖယ္ရွားပစ္ဖို႔က အလြန္ပဲ ခက္ပါတယ္။ သို႔ပါျငားလည္း ေအာင္ျမင္ ၿပီးေျမာက္သည့္ အခ်ိန္တြင္ကား သူသည္ ဖယ္ရွားပစ္လိုက္ႏိုင္ျခင္းရဲ႕ တန္ဖိုးကို သိလာပါေတာ့တယ္။ 

ကၽြႏ္ု္ပ္တို႔၏ ဒဏ္ရာမ်ားကို အခ်ိန္က ကုသေပးပါလိမ့္မည္

ဒုကၡေတြက ျဖတ္ေက်ာ္သြားသည္။ သင့္ကို မ်က္ရည္ ေပါက္ေပါက္က်ေစသည့္ အရာကို မၾကာမီ ေမ့ေပ်ာက္ေပေတာ့မည္။ သင္ ငိုေၾကြးခဲ့သည္ကို သင္ကား သတိရေကာင္း ရႏိုင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ဘာေၾကာင့္ ငိုေၾကြးခဲ့ရသည္ ဆိုသည္ကုိမူ သတိမရႏိုင္ေတာ့ပါ။ 

ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၾကီးျပင္းလာၿပီး ဘဝကို ေက်ာ္ျဖတ္စဉ္ကာလမွာ ညအခ်ိန္ အိပ္မေပ်ာ္ပဲ လဲေလ်ာင္းခဲ့ရပုံ၊ တေန႔တာအတြင္းမွာ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ကို စိတ္ပ်က္ေစသည့္အရာကို ေတြးပူခဲ့ရပုံ သို႔မဟုတ္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ကို ဘယ္လို ျပန္လည္ လက္စားေခ်ရမည္ဆိုတာႏွင့္ ပတ္သက္တဲ့ အေတြးစိတ္မ်ား စိမ့္ဝင္ ပ်ံ႕ႏွ႔ံခြင့္ ေပးထားျခင္းျဖင့္ ေဒါသကို မည္သို႔မည္ပုံ ေမြးျမဴမိပုံမ်ားသည္ ကြ်ႏု္ပ္တို႔အား မၾကာခဏ အံအား သင့္ေစပါသည္။  

 တစ္စုံတစ္ခုႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အခုိက္အတန္႔အားျဖင့္ေတာ့ ေဒါသအမ်က္ ေခ်ာင္းေခ်ာင္းထြက္ေကာင္း ထြက္မိႏိုင္ပါသည္။ ေနာက္ေတာ့ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ အၾကီးအက်ယ္ ေဒါသျဖစ္ခဲ့တဲ့အရာကို စဥ္းစားၾကည့္မိရင္ အံ့အားသင့္စရာေကာင္းတာက ျဖစ္ပ်က္ခဲ့သမွ်ေတြ အားလုံးဟာ အခ်ိန္ႏွင့္ စြမ္းအားကို ျဖဳန္းတီးတာပဲလို႔ သေဘာေပါက္ နားလည္လာျခင္းပါပဲ။ မေပ်ာ္မရႊင္ ျဖစ္ေနတာၾကီးကို ရပ္ပစ္ထားလိုက္ႏုိင္တဲ့ အခ်ိန္၊ ပိုေကာင္းမြန္တဲ့ အျခားတစ္ခုခုကို စေတြးသင့္တဲ့ အခ်ိန္ေတြမွာ တမင္သက္သက္ၾကီး မေပ်ာ္မရႊင္ ဆက္ျဖစ္ေနေစခဲ့မိတယ္။

ဘယ္လို ဒုကၡေတြပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ဘယ္လိုပဲ စိတ္ထိခုိက္ ထိခိုက္၊ ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ ဒဏ္ရာမ်ားကို အခ်ိန္က ကုစားေပးပါလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ ဒုကၡျဖစ္လွ်င္ ျဖစ္ခ်င္း ထိခုိက္ နာက်င္မႈ မျဖစ္ရေလေအာင္ ကာကြယ္တားဆီးႏုိင္ဖို႔ ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔ လုပ္ႏိုင္သည့္အရာတစ္ခု တကယ္ပင္ ရွိပါသည္။ သူမ်ားေတြကို ကၽြႏ္ုပ္တို႔ စြမ္းရည္ကို ေဖာက္ထုပ္ စီးဆင္းခြင့္၊ ကၽြႏ္ုပ္တို႔အား မေပ်ာ္မရႊင္ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ခြင့္ ဘာေၾကာင့္ ေပးလိုက္ရတာလဲ။ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ရဲ႕ ဒုကၡေတြကို မိမိတို႔ရဲ႕ စြမ္းရည္ကို ေဖာက္ထုပ္ စီးဆင္းခြင့္၊ ကၽြႏ္ုပ္တို႔အား မေပ်ာ္မရႊင္ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ခြင့္ ဘာေၾကာင့္ ေပးလိုက္ရတာလဲ။ အေျဖက သူမ်ားေတြက အဲဒီလုိ လုပ္သြားတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို မေပ်ာ္မရႊင္ ျဖစ္ေစတဲ့သူေတြဟာ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ကိုယ္တုိင္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

အလုပ္ခြင္မွာ ျပႆနာ ရွိေကာင္းရွိႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သင့္ရဲ႕ အိမ္ကိုေတာ့ မေကာင္းတဲ့ စိတ္ထား (ျပႆနာတက္ေနတဲ့ စိတ္ထားမ်ိုး) မကူးစက္ေစသင့္ဘူး။ ျပႆနာေတြရဲ႕ နိဂုံးဆိုတာ ရွိတယ္လုိ႔ သင္ သေဘာေပါက္ထားသင့္ပါတယ္။ ေျဖရွင္းနည္းေတြကိုေတာ့ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ရဲ႕ အတၱ ဆႏၵမ်ားမွ လြတ္ေျမာက္ေအာင္ လုပ္ရာမွာ ေတြ႔ႏိုင္သလို ဇေဝဇဝါျဖစ္မႈႏွင့္ မသိ မိုက္မဲမႈဆိုတဲ့ ပုံစံမ်ိဳးစုံကို အျမစ္ျပတ္ ရွင္းလိုက္ျခင္းအားျဖင့္လဲ ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။

ျပႆနာရဲ႕ အေျဖကို ရွာမရတဲ့ အခါတိုင္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ ဓားစားခံ ရွာခ်င္ၾကတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ မေက်နပ္ခ်က္ကို (ကုလားမႏိုင္ ရခိုင္မဲတဲ့ အေနနဲ႔) ပုံခ်လို႔ရမဲ့ သူကိုေပါ့။ သူတစ္ပါးအေပၚ အျပစ္တင္ဖို႔က သိပ္လြယ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ တစ္ခ်ိဳ႕ဆိုရင္ အဲဒီလို သူမ်ားကို အျပစ္တင္ၿပီး ေက်နပ္မႈ ရွာၾကတယ္။ ဒါမ်ိဳးက လုံးဝ မခံယူသင့္တဲ့ စိတ္ထားမ်ိဳးပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ သူတစ္ပါးအေပၚ ေဒါသထြက္တာမ်ိဳး မျပသင့္ပါဘူး။ ကုိယ့္ျပႆနာကို အပင္ပန္းခံၿပီး အစြမ္းကုန္ ဳကိဳးစားၿပီး ေျဖရွင္းသင့္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေတြ႔ၾကဳံရမည့္ မည့္သည့္ ျပႆနာကို မဆို ရင္ဆိုင္ဖို႔ ျပင္ဆင္ထားရမယ္။

(အလ်ဥ္းသင့္သည့္ အခါ ဆက္လက္ ဘာသာျပန္ တင္ျပပါဦးမည္)

ဘုန္းဉာဏ္

အခက္အခဲမ်ားကို ေအာင္ျမင္ေက်ာ္လႊားနည္း (၂)

 မိမိစိတ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ပါ

လူသားရဲ႕ စိတ္ဟာ သူ႔ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ကို အၾကီးအက်ယ္ကို လႊမ္းမိုးပါတယ္။ စိတ္ဟာ စိတ္ေထာင္းေတာ့ ကိုယ္ေၾက၊ စိတ္ပ်ိဳေတာ့ ကိုယ္ႏုလို႔ ဆိုရေလာက္ေအာင္ အလားအလာ စြမ္းပကားေတြ ရွိပါတယ္။ (စိတ္ဟာ ေဆးတစ္ပါး ျဖစ္ႏိုင္သေလာက္ကို အဆိပ္ျဖစ္ႏိုင္ေလာက္တဲ့ စြမ္းအင္ေတြကလဲ ရွိေနတာပါ။) စိတ္ဟာ ဆိုးဝါး ၾကမ္းတမ္းရင္ သတၱဝါ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ကို သတ္ပစ္ႏိုင္သလို တည္ၿငိမ္ ဂရုတစုိက္ ၾကိဳးစားအားထုပ္ရင္ အျခားသူေတြကို အက်ိဳးျပဳတာပါပဲ။ စိတ္ကုိ သမၼာဆႏၵအေပၚမွာ အာရုံစိုက္ထားၿပီး သမၼာဝါယာမ(ေကာင္းျမတ္တဲ့ အားထုပ္မႈ)၊ သမၼာဒိ႒ိ (မွန္ကန္တဲ့ အျမင္) တို႔ႏွင့္ ေထာက္ပံ့ေပးထားရင္ စိတ္က ျဖစ္ေစတဲ့ အက်ိဳးတရားဟာ ၾကီးက်ယ္ မ်ားျပားေတာ့တာပါပဲ။ ျဖဴစင္သန္႔ရွင္းၿပီး ေကာင္းျမတ္တဲ့ အေတြးေတြႏွင့္ ယွဥ္တဲ့ စိတ္ဟာ ခန္႔က်န္းၿပီး သက္ေတာင့္သက္သာ ရွိတဲ့ ဘဝႏွင့္ ေနရတာပါပဲ။

“မိမိရဲ႕ ေလာဘစိတ္၊ ေဒါသစိတ္၊ မနာလို ဣႆာ စတဲ့ စိတ္ေတြေလာက္ ဘယ္ရန္သူကမွ် မိမိကို ဒုကၡ မေပးႏိုင္ဘူး” လုိ႔ ဗုဒၶက ေဟာၾကားေတာ္မူ ထားပါတယ္။ 

ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အေျခအေနအရ စိတ္ကို ထိန္းညိွေပးရမယ္ဆိုတာကို မသိတဲ့သူဟာ ေသၿပီးသူ တစ္ဦးႏွင့္ မျခားေတာ့သည့္ႏွယ္ ျဖစ္ပါတယ္။ စိတ္ကို အတြင္းဘက္ကို လွည့္ၿပီး ေပ်ာ္ရႊင္ ၾကည္ႏူးမႈကို သင့္ ကိုယ္တြင္းမွာပင္ ေတြ႔ေအာင္ရွာပါ။

စိတ္ကို ထိန္းသိမ္း ေစာင့္စည္းၿပီး သင့္ေလွ်ာ္ေအာင္ ေစစားႏုိင္တဲ့ အခါမွသာ စိတ္ပိုင္ရွင္အတြက္ေရာ လူမႈ အသိုင္းအဝုိင္း အတြက္ပါ အသုံးဝင္လာမွာပါ။ ထၾကြေသာင္းက်န္းတဲ့ စိတ္ဟာ စိတ္ပိုင္ရွင္ကိုေရာ အျခားသူမ်ားကိုပါ ျပႆနာေတြ ျဖစ္ေစတဲ့အရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကမၻာမွာ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့သမွ်ေသာ ကေသာင္း ကနင္း ျဖစ္ရမႈေတြဟာ စိတ္ထိန္းခ်ဳပ္မႈ၊ စိတ္တည္ၿငိမ္မႈႏွင့္ ဣေျႏၵရွိမႈ နည္းလမ္းေတြကို မေလ့လာ မသင္ယူတဲ့ လူေတြရဲ႕ ဖန္တီးမႈပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

တည္ၿငိမ္မႈဟာ ေပ်ာ့ညံ့မႈ မဟုတ္ပါဘူး။ အခ်ိန္မေရြး တည္ၿငိမ္တဲ့ စိတ္ထားရွိသူဟာ သ႔ူကိုယ္သူ ယဥ္ေက်းသူ တစ္ေယာက္ အျဖစ္ အထင္အရွား ျပသတာပါပဲ။ အဆင္ေျပေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ တည္ၿငိမ္ဖို႔က သိပ္ၾကီး မခက္လွပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ အဆင္မေျပတဲ့ အခ်ိန္မွာ စိတ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ကေတာ့ တကယ္ကိုပဲ ခက္ခဲပါတယ္။ ေအာင္ျမင္သင့္ ေအာင္ျမင္ထိုက္တာက ဒီ ခက္ခဲတဲ့ အရည္အေသြးကိုပါ။ ဘာလို႔လဲဆိုရင္ ဒီလိုမ်ိဳး တည္ၿငိမ္မႈ စိတ္ထိန္းခ်ဳပ္မႈကို ေလ့က်င့္ျခင္းအားျဖင့္ လူတစ္ေယာက္ဟာ သတၱိစြမ္းပကားကို တည္ေဆာက္ေနလုိ႔ပါ။

သဘာဝရဲ႕ အသံ

ေခတ္သစ္လူသားဟာ သဘာဝရဲ႕ အသံကို နားမေထာင္ပါဘူး။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ တိုးတက္မႈႏွင့္ ေပ်ာ္ရႊင္သာယာမႈကို ေတြးေနရတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ပါ။ သူဟာ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ လိုအပ္ခ်က္ကို လ်စ္လ်ဴရႈရေလာက္ေအာင္ကို ေလာကီေရးရာ သာယာမႈကို ေတြးေတာ ၾကံစည္ေနတာပါ။ မ်က္ေမွာက္ လူသားရဲ႕ သဘာဝမက်လွတဲ့ အမူအရာက လူသားရဲ႕ ဘဝႏွင့္ ဘဝရဲ႕ အႏိၱမပန္းတို္င္ကို ခ်က္ျခင္းကိုပဲ ေမွာက္ေမွာက္ မွားမွား  ရႈျမင္ေစပါတယ္။ ဒါက ကၽြႏု္ပ္တို႔ ေခတ္မွာရွိတဲ့ စိတ္ပ်က္စရာ၊ စုိးရိမ္ပူပန္မႈ၊ ေၾကာက္ရြံ႕မႈႏွင့္ မလုံုၿခံဳမႈေတြအားလုံးရဲ႕ အေၾကာင္းတရားပါပဲ။

လူဟာ ၾကမ္းၾကဳတ္ ယုတ္မာၿပီး သဘာဝတရားႏွင့္ စၾကာဝဠာတို႔ရဲ႕ နိယာမတရားေတြကို ဆန္႔က်င္ရင္ သူ႔လုပ္ရပ္၊ အေျပာအဆိုႏွင့္ အေတြးေတြဟာ ပတ္ဝန္းက်င္တစ္ခုလုံးကို ညစ္ညမ္းေစ ပါလိမ့္မယ္။ အလြဲသုံးစား ျပဳခံရတဲ့ သဘာဝတရားဟာ လူသားရဲ႕ ရွင္သန္မႈအတြက္ လုိအပ္တာေတြကို ျဖည့္ဆည္း ေထာက္ပ့ံ ေပးေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီအစား ဆန္႔က်င္မႈမ်ား၊ ပဋိပကၡမ်ား၊ ကပ္ေရာဂါ မ်ားႏွင့္ ကပ္ဆိုက္မႈ ေဘးအႏၱရာယ္မ်ားကသာ လူသားအတြက္ ျဖစ္ေပၚလာဖုိ႔ ေစာင့္ဆိုင္းေနပါလိမ့္မယ္။

လူသားဟာ ဒီ သဘာဝနိယာမႏွင့္ အညီ ေနထိုင္မယ္၊ တရားႏွင့္ ညီတဲ့ဘဝႏွင့္ ေနမယ္၊ သုစရိုက္တရား တည္းဟူေသာ ေကာင္းျမတ္မႈျဖင့္ ေလာကၾကီးကို သန္႔ရွင္း စင္ၾကယ္ေစမယ္၊ ၿပီးေတာ့ အျခားေသာ သက္ရွိသတၱဝါမ်ား အားလုံးအေပၚ သနားၾကင္နာျခင္းရွိတဲ့ ေမတၱာတရား ထားမယ္ ဆိုရင္ လူသားအတြက္ သူဟာ ေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္သာမႈကို ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈကို အမွန္တကယ္ ႏွစ္သက္ သူဟာ အျခားသူရဲ႕ လြတ္လပ္ခြင့္ကို မခ်ိဳးေဖာက္သင့္ပါဘူး။ အျခားသူေတြကို ေႏွာင့္ယွက္တယ္၊ လွည့္စားတယ္ ဆိုတာ မွားယြင္းပါတယ္။

သင္ဟာ အလြန္တရာ အလုပ္မ်ားလွတဲ့သူ ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တရားဘာဝနာ ပြားမ်ားမႈမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ တန္ဖိုးရွိတဲ့ စာအုပ္စာေပမ်ားကို ဖတ္ရႈမႈမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အနည္းဆုံး မိနစ္ အနည္းငယ္ ေလာက္ေတာ့  ေန႔စဉ္ အသုံးျပဳသင့္ပါတယ္။ ဒီအေလ့အက်င့္က သင့္ရဲ႕ ပူပန္ေသာကမ်ားကို သက္သာ ေလ်ာ့ပါးေစမွာ ျဖစ္ၿပီး သင့္စိိတ္ကို တိုးတက္ေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သင့္ ဘာသာတရားကို ေတြးေတာ စဉ္းစားဖို႔က သင့္ တာဝန္ျဖစ္ပါတယ္။ သာသာေရးဆိုင္ရာ ဝန္းက်င္မွာ က်င္းပတဲ့ ပြဲေတာ္မ်ား အတြက္ အေတာ္အသင့္ အခ်ိန္ေပးပါ။ ဘာသာတရား ကိုင္းရိႈ္င္းတဲ့ လူေတြႏွင့္ အေပါင္းအေဖာ္အျဖစ္ ေနရ တဲ့ အခ်ိန္တိုေလးကပင္ ေကာင္းျမတ္တဲ့ အက်ိဳးရလဒ္ေတြကို ျဖစ္ေစပါလိမ့္မည္။

စိတ္က်န္းမာေရးႏွင့္ ရာဇဝတ္မႈ ၾကဴးလြန္လုိစိတ္

စိတ္ေရာဂါ ႏွင့့္ စိတ္ေဖာက္ျပန္မႈမ်ိဳးစုံ တိုးပြားလာမႈဟာ ေခတ္သစ္ ေရာဂါ အားလုံးရဲ႕ စုိးရိမ္ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ရာ အေကာင္းဆုံး အလားအလာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာတလႊားမွာ အထူးသျဖင့္ ခ်မ္းသာ ၾကြယ္ဝသည့္ ႏိုင္ငံေတြမွာ စိတ္ေရာဂါ ေဝဒနာရွင္မ်ား တိုးပြားေနပါတယ္။

ကိစၥရပ္ အမ်ားအျပားမွာ ကၽြႏု္ပ္တို႔ လူမႈ အဝန္းအဝိုင္းရွိ ရာဇဝတ္ေကာင္မ်ားကို စိတ္ေဝဒနာႏွင့္ မျခား ေဖာ္ျပပါတယ္။ ဖရိြဳက္ (Freud) ရဲ႕ သုေတသနလုပ္ငန္းမွ တိုက္ရိုက္ အစျပဳသည့္ အျပဳသေဘာ ေဆာင္ၿပီး အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ မ်ားလွတဲ့ ရလဒ္တစ္ခုကေတာ့ ရာဇဝတ္ေကာင္မ်ားႏွင့္ ဆိုးသြမ္း လူငယ္မ်ားဟာ စိတ္ေဝဒနာသည္မ်ား ျဖစ္ၾကၿပီး အျပစ္ေပးမႈထက္ ကုသမႈ ပိုမိုလိုအပ္သူမ်ား ျဖစ္သည္ ဆိုျခင္းကို အသိအမွတ္ ျပဳျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အျပစ္ေပးျခင္းကို ျပန္လည္ ထူေထာင္မႈႏွင့္ အစားထုိးရန္ တိုးတက္ တီထြင္ထားသည့္ လူမႈေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား အားလုံး၏ အေျခခံ ျဖစ္သည္ ဆိုသည့္ ျပႆနာႏွင့္ ပတ္သက္၍ သေဘာထား ၾကီးလွသည့္ အျမင္မွာ ဤအျမင္ပင္ ျဖစ္ပါတယ္။

သင့္၏ အိမ္နီးနားျခင္းမ်ားကို သိပါ

အျခားလူမ်ား မည္သို႔ မည္ပုံ ေနထိုင္ၾကသည္ကို ကၽြႏ္ုပ္တို႔ မေတြ႕ျမင္ၾကသည့္အခါ မတူ ကြဲျပားသည့္ ဘဝေနနည္းမ်ားကို မေလ့လာမိတတ္ေပ။ ခရီးသြားျခင္းဟာ အေကာင္းဆုံးေသာ ပညာေရးပုံစံျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ကိုယ္တိုင္ႏွင့္ မတူ ကြဲျပားသည့္ လူမ်ားႏွင့္ ကိုယ္တိုင္ ေတြ႔ၾကဳံရမႈမ်ားသည္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔အား ၾကင္နာ ေထာက္ထားမႈကို ျဖစ္ေစပါတယ္။ သည္းမခံမႈဆိုတာ အျခားသူရဲ႕ လုိအပ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ေတြးပုံ ေတြးနည္းကို မသိမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာပါ။

(ဆက္ပါဦးမည္)

ဘုန္းဉာဏ္

အခက္အခဲမ်ားကို ေအာင္ျမင္ေက်ာ္လႊားနည္း (၁)

(Ven. K. Sri. Dhammananda ၏ How To Overcome Your Difficulties စာအုပ္ငယ္ကို ဘာသာျပန္ တင္ျပပါသည္။ 

စိတ္ပူေနပါလား။ စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ ျဖစ္ေနပါသလား။ ဒီလုိဆိုလ်င္ေတာ့ သင့္ရဲ႕ျပႆနာေတြကို အေသအခ်ာ နားလည္လာေအာင္ ဒီစာေစာင္ေလးကို ဖတ္ဖို႔ ဖိတ္ၾကားပါတယ္။ ဒီစာေစာင္ေလးကို သင္ႏွင့္ ပူပန္ ေသာကေရာက္ေနၾကတဲ့ သူေတြကို ရည္ရြယ္တာပါ။

ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းႏွင့္ ပူပန္ေသာက

ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းႏွင့္ ပူပန္ေသာကဟာ ေလာကီေရးရာ အေျခအေနေတြရဲ႕ လြွမ္းမိုးမႈေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚ လာတဲ့ အေတြးစိတ္ေတြမွ ေမြးဖြား ျဖစ္ေပၚလာပါတယ္။ သူတို႔ေတြဟာ ကပ္ၿငိမႈတဏွာႏွင့္ တြယ္တာမႈမွာ ျမစ္ဖ်ားခံပါတယ္။  အမွန္စင္စစ္ကေတာ့ ဘဝဆိုတာ အရာရာ အၿမဲမျပတ္ ေရြ႕လ်ား ေျပာင္းလဲေနတဲ့ ရုပ္ရွင္ကားတစ္ခုလုိပါပဲ။ ဒီေလာကမွာ ဘယ္အရာမွ ခိုင္ၿမဲ တည္ၿငိမ္တာမဟုတ္ပါဘူး။ ငယ္ရြယ္ ႏုပ်ိဳ သန္မာၾကသူေတြက ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္ႏွင့္ ေသၾကရမွာကို ေၾကာက္ရြံ႕ၾကတယ္။ အုိမင္းရင့္ေရာ္ၿပီး ဆင္းရဲဒုကၡ ေရာက္ေနၾကသူေတြက အသက္အရွည္ၾကီးေနၾကရမည့္ေရး ပူပန္ေနၾကတယ္။ ဒီႏွစ္ခုၾကားက လူေတြက တစ္ႏွစ္ပတ္လုံး ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ ေနရဖို႔ မက္မက္ေမာေမာၾကီး ေတာင့္တေနၾကျပန္တယ္။

ေကာင္းတာေလးေတြကို ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ ေမွ်ာ္လင့္ေစာင့္စားရတာေတြက ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ပဲ ၿပီးဆုံးသြားပါတယ္။ မသာယာ မျမတ္ႏိုးဖြယ္ကို ေၾကာက္ေၾကာက္ရြံ႕ရြံ႕ ေစာင့္စား ေမွ်ာ္လင့္ရမႈေတြက ေပ်ာက္ကြယ္သြားႏိုင္ခဲဟန္တူတဲ့ ပူပန္ေသာကေတြကို ဖန္တီးေပးပါတယ္။ ဒီလုိစိတ္ခံစားရမႈေတြဟာ သဘာဝပါပဲ။ ၾကိဳးဆြဲခံရတဲ့ ရုပ္ေသးရုပ္တစ္ရုပ္လုိပါပဲ။ ဘဝရဲ႕ ဒီလိုမ်ိဳး အတက္ အက်ေတြဟာ တကယ္ မရွိတဲ့ အတၱႏွင့္ ကစားေနၾကရတာပါ။ ဒါေပမဲ့ စိတ္ကေတာ့ အဲဒီအတၱရဲ႕ အထြဋ္အထိပ္မွာ ရွိပါတယ္။

ဘာဝနာလို႔ တစ္နည္းတစ္ဖုံ သိၾကတဲ့ စိတ္ေလ့က်င့္မႈဟာ စိတ္ပုိင္းဆိုင္ရာ ထၾကြေသာင္းၾကမ္းမႈကို ယဉ္ေက်းေအာင္ လုပ္ျခင္းရဲ႕ ပထမေျခလွမ္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶရွင္ေတာ္ျမတ္က

“ခ်စ္ခင္ တြယ္တာျခင္းေၾကာင့္ ေသာကေရာက္ရ၏၊

ေသာကေၾကာင့္ ေၾကာက္ရြံ႕မႈ ျဖစ္ရ၏၊

ခ်စ္ခင္ တြယ္တာမႈ လုံးဝ  ကင္းေသာသူအတြက္ ေသာကကင္းကြာ၊

ေၾကာက္ရြံ႕မႈလည္း အလြန္ပင္ နည္းလာရေပေတာ့၏” လို႔ ရွင္းလင္း ေဟာၾကားေတာ္မူထားပါတယ္။

 မည္သည့္ပုံစံႏွင့္ပဲ ခင္မင္ တြယ္တာ သံေယာဇဉ္ျဖစ္ျဖစ္ ေသာကႏွင့္ အဆုံးသတ္ရပါလိမ့္မယ္။ မ်က္ရည္စေတြက ဘဝရဲ႕ မတည္ၿမဲျခင္းသေဘာကို အဆုံးသတ္မေပးႏိုင္သလုိ အခ်ိန္ဆြဲၿပီး ႏႈတ္ဆက္ေန တာကလဲ အဆုံးသတ္ မေပးႏိုင္ပါဘူး။ အရာခပ္သိမ္းဟာ မၿမဲပါဘူး။

အသက္ၾကီးသူေတြပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ငယ္ရြယ္ၾကသူေတြပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ဒီဘဝမွာ ဒုကၡခံစားၾကရတာပါပဲ။ မည္သူမွ် ခြ်င္းခ်က္ မရရွာၾကပါဘူး။ ဆယ္ေက်ာ္သက္ အမ်ားစုဟာ ပိုမုိၾကီးမားတဲ့ ဆင္းရဲဒုကၡကို ခံစားၾကရ ပါတယ္။ ဖားလဲ မဟုတ္ ဖားေလာင္းလဲ မဟုတ္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ဆယ္ေက်ာ္သက္ေတြဟာ ဆန္႔က်င္ဘက္ လိင္ရွိသူေတြႏွင့္ တည္ၿငိမ္တဲ့ ဆက္ဆံေရး တည္ေဆာက္ ခံစားၾကတာကေတာ့ ခံထိုက္ပါတယ္။ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အာရုံေတြအျဖစ္ ရႈျမင္ခံရတာကို ဂုဏ္ယူေနၾကတဲ့ ဆန္႔က်င္ဖက္ လိင္ရွိသူေတြကို အထင္ၾကီး စြဲမက္ေစဖို႔ ၾကိဳးစားၾကရာမွာ သူတို႔ေတြရဲ႕ ဆဲြေဆာင္ႏိုင္မႈကို ၾကိဳးစားပမ္းစားကို ျပစားၾက ၾကြားလုံးထုပ္ၾကပါတယ္။ ေယာက်္ားေရာ မိန္းမပါ တကယ္ကို သူတို႔မဟုတ္တဲ့ အတိုင္း ျပဳမူေနထိုင္ဖို႕ ၾကိဳးစားၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔ ေတြးတာ ေခၚတာၾကေတာ့ အရြယ္ ေရာက္ၿပီးသူတို႔လိုမ်ိဳး ၾကိဳးစားၾကတယ္။ သဘာဝအတိုင္း ျပဳမူ ေနထိုင္မယ္ဆိုရင္ သူတို႔ေတြကို ဟားၾကမွာကို ေၾကာက္ရြံ႕ၾကတယ္။ ဒီ အျပဳအမူမ်ိဳးဟာ အျမတ္ထုပ္ခံရမဲ့ အလားအလာ ရွိပါတယ္။ အပယ္ခ်ခံရမွာ ေၾကာက္ရြံ႕ၾကသလို အတၱမာနေတြ သိမ္ငယ္မွာကိုလည္း ပူပန္ၾကျပန္ပါတယ္။ တစ္ဖက္သတ္အခ်စ္ဟာ ဆယ္ေက်ာ္သက္ အမ်ားအျပားတို႔ရဲ႕ အသဲေတြကို မၾကာခဏ ခြဲပစ္ပါလိမ့္မယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ သူတို႔ေတြဟာ သူတို႔ကို သူတို႔ အရူးလုပ္မိၾကၿပီလို႔ ခံစားၾကလို႔ပါ။ အခ်ိဳ႕ဆို ကိုယ့္ကိုယ္ကို သတ္ေသမိသည္ အထိကို ျဖစ္ေစပါတယ္။ သို႔ျဖစ္ရလင့္ကစား ဘဝကို ယထာဘူတက်က် (အရွိ အရွိအတုိင္း၊ အမွန္အမွန္အတိုင္း) ျမင္တတ္လွ်င္ကား ဒီလိုမ်ိဳး ဝမ္းနည္းဖြယ္ရာၾကီးကို ေရွင္ရွားႏိုင္ပါသတယ္။ မွန္မွန္ကန္ကန္ ၾကီးထြား ရင့္က်က္ဖို႔ ဗုဒၶရဲ႕ ဘဝကို ခ်ဉ္းကပ္ပုံ ခ်ဉ္းကပ္နည္းကို လူငယ္တို႔ကို သင္ေပးရပါမယ္။ 

“ဘယ္မွာပဲ ေၾကာက္ရြံ႕မႈ ျဖစ္ျဖစ္၊ ေၾကာက္ရြံ႕မႈ ဆိုတာ လူမိုက္မွာသာ ျဖစ္တာပါ၊ ပညာရွိမွာ မျဖစ္ပါဘူး” လို႔ ဗုဒၶက မိန္႔ၾကားေတာ္မူထားပါတယ္။

ေၾကာက္ရြံ႕မႈဆိုတာ စိတ္အေျခအေန တစ္ရပ္ထက္ မပိုပါဘူး။ မိမိရဲ႕ စိတ္ဟာ ထိန္းခ်ဳပ္လုိ႔၊ ဦးတည္ရာ ေျပာင္းေပးလုိ႔ ရတဲ့ အရာမ်ိဳးပါ။ အျပဳသေဘာမေဆာင္တဲ့ အေတြးစိတ္ဟာ ေၾကာက္ရြံ႕မႈကို ျဖစ္ေစပါတယ္။ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ အေတြးစိတ္ကေတာ့ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြႏွင့္ စံႏႈန္းေတြကို အေကာင္ထည္ေပၚ ၿပီးေျမာက္ေစပါတယ္။ ေရြးခ်ယ္မႈကေတာ့ ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ တာဝန္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ လူသားတုိင္းဟာ မိမိစိတ္ကို မိမိ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္စည္းဖို႔ စြမ္းရည္ရွိပါတယ္။ သဘာဝတရားက လူသားကို တစ္စုံတစ္ခုအေပၚမွာ ၿပီးၿပည့္စုံတဲ့ အခြင့္အာဏာ အပ္ႏွင္းထားပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ အေတြး စိတ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လူသားတစ္ဦး ဖန္တီးတဲ့ အရာတိုင္းဟာ အေတြးကပဲ စပါတယ္။ ေၾကာက္ရြံ႕မႈကို ေအာင္ႏိုင္ဖို႔ နည္းလမ္းကို ပိုမို နားလည္ေအာင္ ကူညီမဲ့ ေသာ့ခ်က္က ဒီမွာပါ။

တစ္ခါက ထင္ရွား ေက်ာ္ၾကားတဲ့ ၿဗိတိသွ် ခႏၶာေဗဒပညာရွင္ တစ္ဦးကို ေက်ာင္သား တစ္ေယာက္က ေၾကာက္ရြံ႕မႈကို ကုသဖို႔ အေကာင္းဆုံး ကုထုံးက ဘာပါလဲ လို႔ ေမးပါတယ္။ ပညာရွင္ၾကီး ျပန္ေျဖတာက “တစ္ဦး တစ္ေယာက္ အတြက္ တစ္စုံတစ္ခုကို ၾကိဳးစားၿပီး လုပ္ေပးပါ” တဲ့။

အေျဖေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားဟာ အေတာ္ေလးကို အံအားသင့္သြားၿပီး ထပ္ရွင္းပါဦးဗ်ာ လို႔ ေတာင္ပန္ ပါတယ္။ အဲဒီအခါမွာ သူ႔ဆရာက “တစ္ခ်ိန္တည္းမွာ မင္းဟာ ဆန္႔က်င္ဖက္ (အေတြး)စိတ္ ႏွစ္ခုကို မင္းစိတ္ထဲမွာ ထားလုိ႔ မရပါဘူး” လုိ႔ ေျပာလိုပါတယ္။ အေတြးတစ္ခုက အျခားအေတြးတစ္ခု အၿမဲပဲ ေမာင္းထုတ္ပါလိမ့္မယ္။ ဥပမာ -  သင့္ရဲ႕ စိတ္ကို အျခားတစ္ေယာက္ကို ကူညီဖို႔ တစ္ကိုယ္ေကာင္းဆန္မႈ ကင္းတဲ့ ဆႏၵႏွင့္ လုံးဝ ျဖည့္ဆည္းထား သိမ္းပိုက္ထားတယ္ ဆုိရင္ မင္းဟာ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ ေၾကာက္ရြံ႕မႈကို လက္ခံထားလုိ႔ မရပါဘူး။

“စိုးရိမ္ပူပန္မႈက ေသြးသားေတြကို အရြယ္မတိုင္မီ ခန္းေျခာက္ေစပါတယ္။” ေၾကာက္ရြံ႕မႈႏွင့္ ေသာက အသင့္အတင့္ကေတာ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ထိမ္းသိမ္းထားျခင္းဆိုတဲ့ သဘာဝ ဗီဇပါ။ ဒါေပမဲ့ အျမဲမျပတ္ ေၾကာင္းက်ိဳး မဆီေလွ်ာ္တဲ့ ေၾကာက္ရြံ႕မႈႏွင့္ ကာလတာရွည္ ပူပန္မႈကေတာ့ လူသားရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ အၾကင္နာ ကင္းတဲ့ ရန္သူေတြျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါေတြက ခႏၶာကိုယ္ဆိုင္ရာ ပံုမွန္ လည္ပတ္မႈကို ေဖာက္ေဖာက္ ျပန္ျပန္ ျဖစ္ေစပါတယ္။

(ဆက္ပါဦးမည္)

ဘုန္ဉာဏ္

စိန္ေျမ ဧကေပါင္းမ်ားစြာ

ဒီဇင္ဘာ (၄)ရက္ေန႔ ညတစ္ညမွာ လမ္းေလွ်ာက္ထြက္ျဖစ္တယ္။ ေဝးေဝး မဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ့္ေနရာႏွင့္ ကပ္ေနတဲ့ ခ်(ခ်္)ဂိတ္ ဝန္းက်င္ေလာက္ပါပဲ။ လူေတြက ဘုန္းၾကီးကို ျမင္ရင္ ျပဴးၿပဲၾကည့္တတ္လြန္းလို႔  ကိစၥ မရွိရင္ အျပင္ သိပ္မထြက္ျဖစ္ဘူး။ 

လမ္းေလွ်ာက္ ထြက္ျဖစ္ရင္ေတာ့ လူေတြ ေအးေအးလူလူ လမ္းေလွ်ာက္ အပန္းေျဖၾကတဲ့ ပင္လယ္ကမ္းေျခတစ္ေလွ်ာက္ရယ္၊ ဒါမွ မဟုတ္ သြားေနက် အနီးပတ္ဝန္းက်င္ရယ္တင္ပါ။ အနီး ပတ္ဝန္းက်င္ ေလွ်ာက္ျဖစ္ရင္ေတာ့ လမ္းေဘးက စာအုပ္ အေဟာင္းဆိုင္ေတြမွာ ကိုယ္လိုခ်င္တာ ရွိလိုရွိျငား ၾကည့္မိတတ္ပါတယ္။ မႏၱေလးမွာ ေနလာခဲ့ကတည္းက ေစ်းခ်ိဳ ညေစ်းမွာ စာအုပ္အေဟာင္းဆိုင္ေတြမွာ မိုးတို မတ္တတ္ ၾကည့္တတ္၊ ရွာေဖြတတ္တဲ့ အက်င့္က ပါေနတယ္။ 

မြန္ဘိုင္းက လမ္းေဘး စာအုပ္ အေဟာင္းဆိုင္ေလးေတြမွာ တစ္ခါတစ္ရံ ေကာင္းတဲ့ စာအုပ္ေလးေတြ သိပ္မေဟာင္းပဲ ေစ်းခ်ိဳခ်ိဳနဲ႔ ရတတ္ပါတယ္။ ဒီေန႔ညလဲ Shiv Khera ရဲ႕ You Can Win ဆိုတဲ့ စာအုပ္ကိုေတြ႔တယ္။ ေစ်းက ရူပီး ငါးဆယ္ဆိုေတာ့ သိပ္ခ်ိဳတာေပါ့။ (ျမန္မာေငြ တစ္ေထာင္ေက်ာ္ေက်ာ္ေလးပဲ ရွိတာ။) ဒါနဲ႔ ဝယ္လာခဲ့တယ္။ အေဟာင္းဆိုင္ကလို႔ ဆုိေပမဲ့ စာအုပ္က အသစ္အတိုင္းပဲ။

ဒီ စာအုပ္က အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာမွာ အေရာင္းရဆုံး စာအုပ္ဆုိပဲ။ ဒါ့အျပင္ ဘာသာေပါင္း ရွစ္ဘာသာႏွင့္ အုပ္ေရ 1, 000, 000 ေက်ာ္ ေရာင္းၿပီးဆိုပါလား။ မ်က္ႏွာဖုံးမွာ ေရးထားတယ္။ အဲဒီထဲကပဲ အစပိုင္း အျမင္သေဘာထား ဆိုင္ရာေလး နည္းနည္းကို  ဘာသာျပန္ၿပီး `ေအာင္ျမင္မႈရဲ႕ အေျခခံ အုတ္ျမစ္` ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ပို႔စ္တင္ခဲ့တယ္။ ခုလဲ Acres of Diamonds ကိုပဲ ဘာသာျပန္ၿပီး မွ်ေဝလိုက္ပါတယ္။ စာဖတ္သူ အၾကိဳက္ေတြ႔ မေတြ႔ကေတာ့ မသိပါ။ သူကလဲ ရပ္ဆဲ ကြန္ဝဲ (Russell Cornwell)ရဲ႕ Acres of Diamond ရဲ႕ စာကို ျပင္ဆင္ထားတာပါတဲ့။ ေအာက္မွာ ဖတ္ၾကည့္ပါလား။

ဟာဖစ္(ဇ္) အာဖရိကမွ လယ္သမားတစ္ေယာက္ပါ။ သူဟာ စိတ္လည္း ခ်မ္းသာ၊ ေရာင့္လဲ ေရာင့္ရဲပါတယ္။ သူဟာ ေရာင့္ရဲတင္းတိမ္တတ္လို႔ စိတ္ခ်မ္းသာၿပီး၊ စတ္ခ်မ္းသာလို႔လဲ ေရာင့္ရဲ တင္းတိမ္ပါတယ္။ တစ္ေန႔မွာေတာ့ ပညာရွိတစ္ေယာက္ သူ႔ဆီေပါက္ခ်လာၿပီး စိန္ေတြရဲ႕ ဂုဏ္က်က္သေရႏွင့္ တန္ခိုးပါဝါေတြကို ေျပာျပပါတယ္။ ပညာရွိၾကီးက  “မင္းရဲ႕ လက္မေလာက္ အရြယ္ရွိတဲ့ စိန္ရွိရင္ပဲ မင့္ ကိုယ္ပိုင္ၿမိဳ႕ေတာ္ ဝယ္ႏိုင္တာေပါ့။ လက္သီးဆုပ္ အရြယ္ စိန္ရွိရင္ေတာ့ မင့္တိုင္းျပည္ကိုေတာင္ ပိုင္ေကာင္းပိုင္ႏိုင္တယ္ကြ” လို႔ ေျပာျပတယ္။ ေျပာၿပီးေတာ့ ပညာရွိၾကီးက ထြက္သြားတယ္။ ဟာဖစ္(ဇ္)ဟာ အဲဒီညေတာ့ အိပ္လို႔ မရေတာ့ဘူးေပါ့။ သူဟာ ေပ်ာ္လဲ မေပ်ာ္ဘူး။ ေရာင့္လဲ မေရာင့္ရဲေတာ့ဘူး။ မေရာင့္ရဲတတ္ေတာ့လို႔ မေပ်ာ္ရႊင္ေတာ့သလို မေပ်ာ္ရႊင္ေတာ့လို႔ မေရာင့္ရဲတတ္ေတာ့ဘူးေပါ့။

ေနာက္ေန႔ မနက္ေရာက္ေတာ့ ဟာဖစ္(ဇ္)ဟာ သူ႔လယ္ေလး ေရာင္းဖို႔ စီမံေတာ့တာပဲ။ မိသားစုကို ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ၿပီး စိန္ေတြရွာဖို႔ ထြက္သြားခဲ့တယ္။ သူဟာ အာဖရိက တစ္တိုက္လုံးကို ရွာၾကည့္တယ္။ စိန္တစ္ပြင့္မွ မေတြ႔ဘူး။ ဥေရာပတစ္ခြင္လဲ ႏွံ႔ေနေအာင္ ရွာေဖြတယ္။ ဘာမွ မေတြ႔ပါဘူး။ စပိန္ကို ေရာက္သြားတဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ စိတ္ပိုင္း ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာအျပင္ ေငြေရးေၾကးေရးဆိုင္ရာပါ ေလ်ာ့နည္း ကုန္းခန္းခဲ့တယ္။ ဘာစီလိုနာျဖစ္ထဲ ခုန္ခ်ၿပီး ကိုယ့္ကိုယ္ကို သတ္ေသေၾကာင္း ၾကံမိေလာက္ေအာင္ကိုပဲ စိတ္ဓာတ္ေတြ က်လွေပါ့။

အိမ္ေရာက္သြားတဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ သူ႔လယ္ကို ဝယ္လိုက္တဲ့ သူက လယ္ေတာထဲ ျဖတ္စီဆင္းေနတဲ့ စမ္းေခ်ာင္းေလးထဲမွာ ကုလားအုပ္ေတြကို ေရတိုက္ေနတယ္။ စမ္းေခ်ာင္း တစ္ေလ်ာက္မွာေတာ့ နံနက္ခင္းရဲ႕ ေနေရာင္ျခည္ဟာ ေက်ာက္ခဲတစ္တုံးကို ထုိးမိေနၿပီး သက္တန္႔တစ္ခုလို ၿပိဳးၿပိဳးပ်က္ပ်က္ အေရာင္ေတြ လင္းလက္ေစတာေပါ့။ လယ္ပိုင္ရွင္သစ္က အဲဒီ အေရာင္ေတြလက္ေနတဲ့ ေက်ာက္တုံးကို သူ႔ဧည့္ခန္းမွာ ထားရရင္ေတာ့ ၾကည့္ေကာင္းမွာပဲလို႔ ေတြးမိပါတယ္။ သူက ေက်ာက္တုံးကို ေကာက္ၿပီး သူ႔ရဲ႕ အေပၚရုံထဲ ထည့္ထားလိုက္တယ္။ အဲဒီေန႔ ေန႔လည္ပိုင္းမွာေတာ့ ပညာရွိက ေပါက္ခ်လာၿပီး ၿပိဳးၿပိဳးပ်က္ပ်က္ အေရာင္ေတြ ထြက္ေနတဲ့ အဲဒီ ေက်ာက္တုံးကို ျမင္သြားတယ္။ သူက ေမးတယ္။

“ဟာဖစ္(ဇ္) ျပန္ေရာက္ၿပီလား”။ 

လယ္ပိုင္ရွင္ အသစ္က 

“ဟင့္အင္း၊ ဘာလို႔ ေမးတာလဲ” လို႔ ျပန္ေမးတယ္။ 

ဘာလို႔ ေမးတာလဲဆို အဲဒီေက်ာက္တုံးက စိန္ကြ၊ ငါက တစ္ခုကို ျမင္ရင္ တစ္ခုကို မွတ္မိတာပဲ” လို႔ ပညာရိွက ေျပာတယ္။ လယ္ပုိင္ရွင္သစ္က “မဟုတ္ဘူး။ အဲဒါက စမ္းေခ်ာင္းထဲက ကြ်န္ေတာ္ ေကာက္လာတဲ့ ေက်ာက္တုံးပါ။ လာ၊ က်ေနာ္ လိုက္ျပမယ္။ အဲဒီမွာ အမ်ားၾကီးပဲ” လို႔ ျပန္ေျပာတယ္။ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ အဲဒီ စမ္းေခ်ာင္းေလး ျဖတ္စီးဆင္းေနတဲ့ လယ္ဆီကို သြားၾကတယ္။ နမူနာအျဖစ္ အခ်ိဳ႕ကို ေကာက္ယူၿပီး စစ္ေဆးဖို႔ ပို႔လိုက္တယ္။ ေသခ်ာတာေပါ့။ အဲဒီေက်ာက္တုံးေတြက စိန္ေတြပဲ။ အမွန္ေတာ့ လယ္ေျမတစ္ခုလုံးဟာ စိန္ေျမဧကေပါင္းမ်ားစြာႏွင့္ ဖုံးအုပ္ထားတယ္ဆိုတာ သူတို႔ ေတြ႔လုိက္ၾကရတယ္။

ပုံျပင္ေလးက ဒါေလးပါပဲ။ အဲဒီမွာ စာေရးဆရာက ဒီအျဖစ္အပ်က္ေလးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ဘဝသခၤန္းစာေတြ ေျပာျပပါလိမ့္မယ္။ သူေျပာျပတာ ဖတ္မၾကည့္ခင္ ခဏေလာက္ ရပ္စဥ္းစားၾကည့္ပါလား။ ေၾသာ္ ... စာအုပ္ျပဳစုသူရဲ႕ အေတြးႏွင့္ေတာ့ တူခ်င္မွ တူမွာေပါ့။ မတူတုိင္း မွားတာ မဟုတ္တာလဲ စာဖတ္သူ သိတာပဲ။  ဒီေတာ့ အားလုံးဖတ္လို႔ၿပီးရင္ စာဖတ္သူေတြးမိတာေလး ကြန္႔မန္႔ေရးၿပီး မွ်ေဝပါလား။ အားလုံး ဖတ္ရတာေပါ့ဗ်ာ။ စာအုပ္ျပဳစုသူရကေတာ့ ...

ဒီပုံျပင္ရဲ႕ သခၤန္းစာက ဘာလဲ။ သခၤန္းစာ ေျခာက္ခု ရွိပါတယ္တဲ့။

၁။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲ႕ အျမင္သေဘာထား မွန္ကန္တဲ့ အခါ ကြ်န္ေတာ္တို႔ဟာ စိန္ေျမ ဧကေပါင္းမ်ားစြာ အေပၚမွာ ေလွ်ာက္လွမ္းေနၾကတယ္။ အခြင့္အလမ္းဆိုတာဟာ အၿမဲတမ္း ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေျခေထာက္ ေအာက္မွာ ရွိတယ္။ ဘယ္မွ သြားေနစရာ မလိုဘူး။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ လုပ္ရမွာက အဲဒီ အခြင့္အလမ္းကို မွတ္မိ သိရွိဖို႔ပါပဲ။

၂။ အေဝး (အျခားတစ္ဖက္)က မ်က္က အၿမဲပဲ ပိုစိမ္းတတ္ပါတယ္။

၃။ အေဝး (အျခားတစ္ဖက္)က မ်က္ကို ကြ်န္ေတာ္တို႔က ၾကည့္ေနစဥ္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ဖက္က မ်က္ကို လွမ္း ၾကည့္ေနတဲ့ အျခားသူေတြလဲ ရွိတတ္ပါတယ္။ သူတို႔က ကြ်န္ေတာ္တို႔ႏွင့္ ေနရာေတြ အေရာင္းအဝယ္လုပ္ဖို႔ ေပ်ာ္ရႊင္ေနပါလိမ့္မယ္။

၄။ အခြင့္အလမ္းဆိုတာကို မမွတ္မိ မသိရွိတဲ့သူေတြဟာ အခြင့္အေရးက တံခါးလာေခါက္တဲ့ အခါ ဆူလိုက္ တာကြာလို႔ ၿငီးၿငဴတတ္ၾကပါတယ္။

၅။ အခြင့္အေရးဆိုတာကို ေရာက္လာတဲ့ အခါ မွတ္မိသိရွိတာထက္ ထြက္ခြါသြားခါမွ ပိုၿပီး မွတ္မိ သိရွိလြယ္ တတ္ၾကတယ္။

၆။ အခြင့္အလမ္းက တစ္ၾကိမ္ပဲ တံခါးေခါက္တတ္ပါတယ္။ ေနာက္လာတဲ့ အခြင့္အလမ္းက ပိုေကာင္းခ်င္ ေကာင္းမယ္၊ ပို ဆိုးခ်င္ဆိုးမယ္။ ဒါေပမဲ့ အရင္အခြင့္အလမ္းေတာ့ လုံးဝ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေၾကာင္မို႔ မွန္ကန္တဲ့ အခ်ိန္မွာ မွန္ကန္တဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်ဖို႔ အေရးၾကီးတာေပါ့။ အခ်ိန္မဟုတ္တဲ့ အခါမွာ ခ်မွတ္မိတဲ့ မွန္ကန္တဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ဟာလဲ မွားယြင္းတဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ျဖစ္သြားေတာ့တာပါပဲ။

(ပို႔စ္ အသစ္တင္စရာကလဲ မရွိ၊ ဗုဒၶဂါယာသို႔ ခရီးစဥ္ကလဲ စထြက္ဖို႔ နာရီပုိင္းပဲ လိုေတာ့တာမို႔ ခပ္ျမန္ျမန္ဖတ္၊ ေရးၿပီး တင္လိုက္တယ္။ ေကာင္းတယ္ မေကာင္းဘူး မသိပါဘူး။  ဖတ္တဲ့အတြက္ ေက်းဇူး တင္ပါတယ္)။

ဘုန္းဉာဏ္
မြန္ဘိုင္း၊ အိႏၵိယ

၁၃၊ ၁၂၊ ၂၀၁၀